Phụ nữ vùng Vịnh và số phận chiếc bằng đại học 'che mạng'

Phụ nữ vùng Vịnh tiếp tục tốt nghiệp từ các trường đại học ở mức cao hơn so với nam giới, nhưng họ lại có nhiều khả năng bị thất nghiệp sau khi ra trường.

- 78,3% phụ nữ thất nghiệp tại Saudi Arabia là sinh viên tốt nghiệp đại học.

- Một lý do dẫn đến điều này là nam giới có thể những công việc công cộng có thu nhập cao như gia nhập quân đội hay làm việc cho bộ máy chính phủ và không cần phải đến trường đại học.

- Một số phụ nữ không tham gia lực lượng lao động vì họ cần hỗ trợ di chuyển và chăm sóc con. Điều này đặc biệt đúng đối với những người không có điều kiện kinh tế để có lái xe riêng (ở Saudi, phụ nữ không được phép lái xe) hoặc những người không có gia đình hỗ trợ.

Phụ nữ vùng Vịnh tiếp tục tốt nghiệp từ các trường đại học ở mức cao hơn so với nam giới, nhưng họ lại có nhiều khả năng bị thất nghiệp sau khi ra trường.

Phụ nữ tại Saudi Arabia đóng góp 57% sinh viên tốt nghiệp đại học của đất nước này nhưng chỉ có 17% của các nữ công dân nước này đi tìm việc làm, báo cáo của Booz & Company về sự tham gia của lực lượng lao động của phụ nữ trong vùng Vịnh cho biết. Đáng chú ý nhất trong báo cáo này cho thấy 78,3% phụ nữ thất nghiệp tại Saudi Arabia là sinh viên tốt nghiệp đại học.

Thông tin này khá tương đồng với các nước khác khi chỉ có 28% phụ nữ đi làm tại United Arab Emirates, mặc dù phụ nữ Emirates thất nghiệp có trình độ học vấn cao hơn nam giới. Tương tự như vậy, chỉ có 25% phụ nữ ở Oman và 30% nữ giới Bahrain làm việc. Kuwait là đất nước đạt được gần đến bình đẳng giới nhất khi phụ nữ chiếm 67% sinh viên tốt nghiệp đại học và 51% tham gia lao động.

Tại Qatar, sự khác biết giữa tỷ lệ giáo dục và tuyển dụng giữa nam và giới là nổi bật nhất. Theo Chiến lược phát triển quốc gia Qatar giai đoạn 2011-2016, 54% phụ nữ Qatar ghi danh vào các chương trình giáo dục bậc cao so với mức chỉ có 28% với nam giới. Nhưng dù phụ nữ được giáo dục tốt hơn thì nam giới Qatar lại có nhiều khả năng được tuyển dụng. 63% nam giới Qatar tham gia lao động, so với 36% đối với phụ nữ.

Một lý do dẫn đến điều này là nam giới có thể những công việc công cộng có thu nhập cao như gia nhập quân đội hay làm việc cho bộ máy chính phủ và không cần phải đến trường đại học.

"Tôi cảm thấy mỉa mai thậm chí nếu tôi lấy được bằng, tôi sẽ không kiếm được một nửa so với những người tham gia quân đội", Nasser Al Naama, một nữ sinh viên đại học Virginia Commonwealth tại Qatar cho biết. Năm 2011, chính phủ đã tăng lương công chức lên 60% và 120% với những người tham gia quân đội.

"Đối với tôi, tôi có thể hiểu được lý do tại sao rất nhiều chàng trai không thực sự quan tâm đến giáo dục như vậy", Al Naama nói thêm. "Nhưng cô gái không thể làm điều đó - họ không thể đi vào quân đội. Chỉ khi có được thêm bằng cấp, độc lập về tài chính thì họ mới có thêm sự tự chủ”. Tuy nhiên phụ nữ nước này cũng có thể làm việc tại một số vị trí tại các cơ quan chính phủ.

Vậy tại sao không có nhiều phụ nữ đi trên Vịnh tìm được việc làm sau khi tốt nghiệp?

Một trong số các lý do là vấn đề sở thích cá nhân hay sự nhạy cảm văn hóa.

"Nếu sinh viên Qatar chúng tôi muốn làm việc, họ có thể tìm được việc làm dễ dàng. Nhưng chúng tôi luôn có 3-5% sinh viên không muốn có việc làm”, trợ lý hiệu trưởng tại Đại học Texas A & M tại Qatar Todd Kent cho biết. "Họ thường là những nữ sinh đến trường, nhận bằng, có thể đã kết hôn và không có nhu cầu hay mong muốn làm việc.”

Kent nói thêm rằng đôi khi gia đình của các nữ sinh viên không muốn cô đi làm hoặc cô nhận bằng trong lĩnh vực mà công việc đòi hỏi phải đi du lịch hay làm việc xe như kỹ thuật dầu khí. "Nhưng phần lớn họ có thể đã không bao giờ lên kế hoạch tìm việc", ông nói. "Họ muốn có bằng cấp bởi đây là thứ tốt để nói rằng họ là những con người thông minh. Nhưng một khi họ kết hôn việc có công việc trở nên phức tạp hơn."

Một chuyên gia cao cấp của hãng nghiên cứu Booz & Co. Mounira Jamjoom, người có trụ sở tại Saudi Arabia, cho biết một số phụ nữ không tham gia lực lượng lao động vì họ cần hỗ trợ di chuyển và chăm sóc con. Điều này đặc biệt đúng đối với những người không có điều kiện kinh tế để có lái xe riêng (ở Saudi, phụ nữ không được phép lái xe) hoặc những người không có gia đình hỗ trợ. Nhưng bà nói rằng, sự lựa chọn của phụ nữ về giáo dục cũng đang cản trở sự lựa chọn công việc của họ.

Phóng chủ tịch phòng quản lý tuyển sinh trường American University tại Sharjah, Ali Shuhaimy, đồng tình.

"Hầu như mọi phụ nữ tại UAE là rất vui mừng về được đi học và họ rất cạnh tranh so với UAE nam giới, vì họ có xu hướng để có thêm động lực để bước tiếp trình độ sau đại học," ông nói. "Nhưng tôi nghĩ rằng vấn đề chính là phụ nữ lại đang tham gia phần lớn vào những lĩnh vực mà nhu cầu giới hạn trên thị trường lao động. Lấy ví dụ như triết học. Bạn sẽ giảng dạy triết học sau khi ra trường, phần lớn tại các trường công nhưng liệu các trường cần bao nhiêu giáo viên như bạn?”

Ông nói thêm, nhiều công ty khoa học và công nghệ đang tài trợ cho những nghiên cứu tại trường đại học của phụ nữ bằng cách trả cho học phí của phụ nữ nếu họ đồng ý làm việc tại một vài năm sau khi tốt nghiệp. Ông hy vọng sẽ sớm thấy sự gia tăng số lượng phụ nữ chuyên ngành kỹ thuật và khoa học.

Shuhaimy cũng cho biết vị trí là một yếu tố hạn chế lớn đối với phụ nữ Emirates do kỳ vọng bảo thủ của xã hội nước này. "Có một số hạn chế xã hội. Trong UAE nếu bạn đến từ Al Ain, địa điểm cách gần 180 km từ Abu Dhabi, bạn vẫn còn ở các tiểu vương quốc nhưng nữ sinh viên của chúng tôi không thể đi đến Abu Dhabi và sống ở đó. "

Phụ nữ vùng Vịnh, giống như những nam giới, không muốn làm việc cho các công ty tư nhân vì danh tiếng cũng như được trả lương ít. Nhưng Jamjoom nói rằng ngay cả khi các công ty tư nhân thuê phụ nữ họ cũng không đủ để họ gắn kết. Những người phụ nữ được tuyển dụng nhưng không hiệu quả bởi vì các công ty không bao giờ đào tạo họ đúng cách để làm công việc của mình.

Bất kể lý do cho thất nghiệp của phụ nữ là gì các nền kinh tế của các nước vùng Vịnh đang bỏ lỡ nguồn lực lớn, một số nhà quan sát cho biết.

"Nếu bạn có lực lượng lao động đầy đủ tại các nước như United Arab Emirates, bạn thực sự có thể làm tăng GDPlên 12%. Tương tự như vậy với các nước khác trong khu vực ", Hatem Samman, giám đốc của Trung tâm ideation Booz & Company giải thích. "Chúng tôi hiểu có những chuẩn mực và truyền thống văn hóa mà chúng ta cần phải tuân thủ trong khu vực. Nhưng chúng ta chỉ cần cung cấp sự lựa chọn cho phụ nữ nếu họ muốn làm việc ".