Bình Dương - đô thị có chiến lược phát triển thành phố thông minh tiêu biểu

Ngày 23-10 vừa qua, Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) đã công bố danh sách 21 địa phương, khu vực được vinh danh là các đô thị có chiến lược phát triển thành phố thông minh tiêu biểu trên thế giới năm 2020 (Smart 21), trong đó vùng thành phố thông minh Bình Dương một lần nữa được vinh danh.

Bình Dương đang nỗ lực triển khai chiến lược phát triển thành phố thông minh. Ảnh:TTXVN

Điều này khẳng định hướng phát triển thành phố thông minh hiệu quả, phù hợp với xu thế toàn cầu, đồng thời nâng tầm Bình Dương lên một vị thế mới trên trường quốc tế; bứt phá trong thu hút đầu tư nước ngoài và thu hút lao động tri thức, tạo nền tảng cho phát triển dịch vụ, sản xuất công nghệ cao trong tương lai.

* Tạo đột phá trong phát triển

Đảng bộ và chính quyền tỉnh Bình Dương nhận định, mặc dù kinh tế - xã hội của địa phương này đang phát triển mạnh mẽ nhưng vẫn còn những thách thức. Theo đó, kinh tế Bình Dương vẫn còn dựa nhiều vào sản xuất truyền thống, giá trị gia tăng của sản phẩm thấp, thâm dụng lao động cao, ảnh hưởng môi trường sinh thái. Điểm xuất phát bằng nền sản xuất truyền thống của Bình Dương đã đến thời điểm cần được chuyển sang giai đoạn mới. Do đó, Bình Dương cần đi trước một bước và chuẩn bị tốt cho sự phát triển công nghệ tiên tiến và bền vững, để duy trì lợi thế trong thu hút đầu tư nước ngoài, nâng cao giá trị gia tăng của nền kinh tế và đời sống người dân.

Quá trình xem xét các kinh nghiệm quốc tế, nhất là mô hình phát triển thành phố thông minh của khu vực Brainport - Eindhoven (Hà Lan), lấy hợp tác “ba nhà” giữa Nhà nước - Nhà khoa học - Nhà doanh nghiệp làm trọng tâm, các bên cùng chia sẻ kiến thức, nguyện vọng và từ đó cùng xây dựng kinh tế - xã hội của vùng phát triển. Ngày 21-11-2016, UBND tỉnh Bình Dương đã phê duyệt đề án Thành phố thông minh Bình Dương. Đề án được coi là chiến lược phát triển mới của Bình Dương đến năm 2021 nhằm hiện thực hóa 5 chương trình đột phá của Tỉnh ủy Bình Dương trong giai đoạn 2016-2020: nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, quy hoạch phát triển đô thị văn minh giàu đẹp, phát triển dịch vụ hàm lượng tri thức cao tác động đến công nghiệp theo hướng công nghệ cao, huy động các nguồn lực để phát triển, nâng tầm quốc tế thương hiệu Bình Dương.

Bình Dương cũng được đánh giá là địa phương chủ động xây dựng hạ tầng giao thông kết nối tốt với các tỉnh, thành phố ở vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, thông qua các tuyến giao thông quan trọng như đường Mỹ Phước - Tân Vạn, quốc lộ 13 rất thuận lợi kết nối với 11 cảng biển ở khu vực và sân bay quốc tế. Sự phát triển của tỉnh làm thay đổi nhanh bộ mặt đô thị theo quá trình công nghiệp hóa, tác động tích cực đến đời sống an sinh xã hội, thu nhập bình quân đầu người không ngừng tăng lên, toàn tỉnh không còn hộ nghèo theo tiêu chí quốc gia...

Phân tích hướng xây dựng thành phố thông minh của Bình Dương, TS.Nguyễn Việt Long, Giám đốc Văn phòng Thành phố thông minh Bình Dương cho biết, dựa trên tiềm lực công nghiệp, cơ sở hạ tầng và những đô thị mới đã được quy hoạch theo chuẩn quốc tế, Bình Dương lựa chọn hợp tác chiến lược với TP.Eindhoven (Hà Lan), thực hiện triển khai 2 cơ chế, 4 lĩnh vực, 6 tiêu chí, trong đó lấy mô hình “ba nhà” làm chủ đạo để phát triển một cách đồng bộ, bền vững, đặt trọng tâm là con người và doanh nghiệp, đưa nền kinh tế chuyển dần sang dịch vụ, sản xuất công nghệ cao, xây dựng một môi trường năng động sáng tạo, thu hút nhân tài...

* Nâng tầm thu hút đầu tư

Dấu ấn rõ nét mà Bình Dương thể hiện trong quá trình triển khai xây dựng thành phố thông minh thời gian qua là việc tổ chức thành công 2 sự kiện quốc tế: Hội nghị Hiệp hội Đô thị khoa học thế giới (WTA) năm 2018 và Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á (Horasis) năm 2018. Bình Dương trở thành địa phương tiên phong trong vùng Đông Nam bộ tiếp cận chiến lược phát triển thành phố thông minh. Hiện tỉnh cũng đang tìm các giải pháp nhằm phấn đấu trở thành một trong 7 thành phố thông minh nhất thế giới. Bình Dương đã đưa ra 29 đề án như mô hình “ba nhà”, gồm những dự án trọng tâm cần triển khai trong lĩnh vực công nghệ thông tin, cải cách hành chính, giáo dục, xây dựng Chính phủ điện tử, cải tiến chất lượng giáo dục, phát triển trung tâm chuyên gia thành phố thông minh; các dự án, chương trình kết nối với ICF, WTA để phát triển thành phố thông minh...

Bình Dương quy hoạch khu vực gọi là Vùng thông minh Bình Dương bao gồm một phần phía Nam của tỉnh, được chọn lựa dựa trên các tiêu chí quốc tế, là nơi hiện nay đang tập hợp những đô thị, khu vực nghiên cứu giáo dục và công nghiệp trọng điểm của tỉnh. Tháng 10-2018, Vùng thông minh Bình Dương là địa phương đầu tiên ở Việt Nam đạt được Smart 21 và chính thức trở thành thành viên của ICF.

Trong chiến lược xây dựng thành phố thông minh, việc nâng tầm thu hút đầu tư cũng được địa phương này chú trọng. Theo đó, các khu công nghiệp mới được hình thành trong tỉnh đang hướng dần về công nghệ cao, xanh, sạch như Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore 2A; Tổng công ty Becamex đang nghiên cứu triển khai Khu công nghiệp khoa học công nghệ, gắn liền với cụm đại học và đô thị đại học, tạo tiền đề quan trọng trong việc thu hút đầu tư, đặc biệt là đầu tư nước ngoài vào công nghệ cao, dịch vụ có hàm lượng chất xám cao. Hiện nay, một số đơn vị đang phối hợp nghiên cứu triển khai nhà máy sản xuất bán dẫn, là điểm nhấn trong khởi động ngành công nghiệp công nghệ cao của Bình Dương.

Có thể nói, việc đạt được một bước khởi đầu quan trọng cho thấy Bình Dương đang dần hình thành nền tảng bứt phá mới. Cùng với hàng chục các dự án thành phố thông minh đang được đề xuất và triển khai bởi các đơn vị, thống nhất dưới sự lãnh đạo của tỉnh, kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dương đang mạnh mẽ vươn lên, từng bước tạo nền tảng hướng đến nền kinh tế tri thức, kinh tế số, đón làn sóng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Bảo Hân (tổng hợp)