Hối hả mùa lá dong tết

Lá dong là nguyên liệu được nhiều người ưa chuộng để gói bánh chưng mỗi dịp tết đến xuân về, bởi lá mềm, ít bị rách và giữ được màu xanh khi nấu bánh.

Người dân ở xã Gia Kiệm (huyện Thống Nhất) thu gom, bó lá dong để kịp chuyển hàng cho thương lái.

Từ lâu, lá dong ở xã Gia Kiệm (huyện Thống Nhất), khu vực chợ Phương Lâm (huyện Tân Phú) đã trở thành “thương hiệu” được các thương lái tấp nập thu mua vào những ngày cận tết để cung cấp cho thị trường TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành lận cận.

Rủ nhau đi cắt lá

Từ ngày 20 tháng Chạp, mùa dong tết bắt đầu vào giai đoạn cao trào, các thương lái từ các nơi đổ về thu mua. Người dân rủ nhau đi cắt lá, buộc lạt khắp những ngọn đồi, khe suối ở “thủ phủ” lá dong thuộc các xã: Gia Kiệm, Quang Trung (huyện Thống Nhất), hay rải rác ở một số khu vực gần chợ Phương Lâm (huyện Tân Phú) như các xã: Phú Sơn, Phú Bình, Phú Lâm…

Nhiều gia đình trồng dong còn phân công người nhà từ già trẻ, lớn bé chầu chực tại vườn, thay phiên nhau thu hoạch, gom lá, buộc thành bó, chuyển lá cho mối lái… từ sáng sớm tới tối mịt vào những ngày cao điểm.

Đến với vườn dong rộng hơn 4 sào của bà Ngô Thị Tuyết Mai (ấp Đông Kim, xã Gia Kiệm) vào dịp này sẽ thấy cảnh người cắt, kẻ buộc lá nhộn nhịp. “Chúng tôi đang cắt những lá nhỏ trước, đến khoảng sau 25 tháng Chạp mới cắt lá to hơn. Có những ngày nhà tôi phải luân phiên người cắt, người thu gom lá liên tục để kịp chuyển hàng cho thương lái” - bà Tuyết Mai vừa tất tả đưa lá lên xe vừa nói.

Vào vụ tết, lá dong được chia thành 4 loại chính. Lá đại cồ có bề ngang rộng trên 35 cm, cuống cắt sát, bó tròn, buộc chặt... lúc cao điểm có giá vào khoảng 220 ngàn đồng/bó (100 lá). Lá này chủ yếu phục vụ các cơ sở gói bánh lớn, quy mô công nghiệp hoặc gửi kiện đi nước ngoài từ trước tết. Lá đại, rộng khoảng 25-35cm có giá khoảng 150-180 ngàn đồng/100 lá; tiếp đến lá nhất có giá từ 100-150 ngàn đồng/100 lá và cuối cùng là lá nắm, nhỏ hơn 20cm, giá từ 40-70 ngàn đồng/100 lá.

“Năm nay, mùa mưa kéo dài nên lá dong phát triển tốt. Chất lượng lá cũng đẹp hơn năm trước” - ông Mai Văn Khuynh (ấp Phú Dũng, xã Phú Bình), người có hơn 10 năm trồng lá dong, cho biết. Lá dong được thu mua và vận chuyển cho các mối ở Gò Vấp, quận 12 hoặc đưa về chợ Ông Tạ chuyên kinh doanh lá dong, lá chuối ở TP.Hồ Chí Minh để tiêu thụ. Một số khác được đưa đi các tỉnh và phục vụ người tiêu dùng tại địa phương.

“Lá dong chủ yếu xuất bán vào vụ tết, cao điểm thường vào khoảng sau 25 tháng Chạp. Vào dịp tết, tôi xuất trung bình hơn chục thiên (1 ngàn) lá, đa phần là đi TP.Hồ Chí Minh, một số ít đưa về Đà Lạt” - bà Mai Thị Xuân, người có hơn 25 năm thu mua lá dong, lá chuối ở chợ Phương Lâm, cho biết.

Thu nhập cao mùa tết

Hầu hết các hộ trồng dong đều bán lá vào đợt tết vì dong thường hút hàng và có giá bán cao gấp 2-3 lần so với ngày thường. Ngoài ra, dịp Tết Đoan ngọ (mùng 5-5 âm lịch) cũng thu hoạch nhưng số lượng không nhiều. Vào giai đoạn cận tết, có hộ xuất bán hơn chục thiên lá mỗi ngày. Nhờ vụ dong tết, nhiều hộ thu nhập từ vài triệu đến vài chục triệu đồng, tùy thuộc vào diện tích trồng và chất lượng lá.

Bà Tuyết Mai chia sẻ: “Tôi trồng dong cũng được gần 18 năm. Lá dong ở Gia Kiệm có tiếng từ lâu, nhưng thực sự phát triển mạnh trong khoảng 4 năm trở lại đây nhờ nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng. Nhà tôi chủ yếu cắt lá bán vào dịp tết vì giá cao gần gấp đôi so với ngày thường. Trừ chi phí chăm sóc, nhân công, trung bình mỗi dịp tết tôi thu về khoảng vài chục triệu đồng từ lá dong, nếu trúng mùa có khi được 70-80 triệu đồng”.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Kim Lan (ấp Tây Nam, xã Gia Kiệm) cũng thu về hơn chục triệu đồng sau khi bán lá dong, nói: “Giá lá dong dịp tết khá ổn định trong vài năm gần đây. Thu nhập tết sau luôn bằng hoặc hơn tết trước trên cùng một diện tích trồng. Lá đại càng nhiều thì lời càng cao”.

“So với các cây trồng vụ tết khác, cây dong cho thu nhập ổn định, lại ít công chăm sóc. Trồng dong quan trọng nhất là đảm bảo đủ nước và bóng râm. Mùa khô cần tưới nước hàng ngày để lá dong không bị cháy. Ngoài ra, cần bón phân hợp lý giúp lá có màu sắc đẹp, phát triển đều và có nhiều lá to” - ông Khuynh chia sẻ thêm.

Hải Quân