Về Hội An nhớ ăn phở

TTCT - Bạn ở xa về Hội An chơi hay hỏi tôi: Nên ăn món gì? Tôi xúi bạn đi ăn phở. Bạn sẽ ngạc nhiên: Ủa, phở thì có gì lạ?

Minh họa: Bích Khoa

Hãy khoan nói về phở Hội An khi bạn chưa ngồi trước một tô phở nghi ngút khói, thơm lừng, nước lèo trong vắt, thịt bò xắt mỏng, ngọt mềm, trên có rắc vài cọng hành, cọng ngò tươi mới, một ít đậu phộng giã nhuyễn bùi bùi thơm thơm.

Bánh phở trong tô phở Hội An là bánh phở khô phơi qua một lượt nắng, khi chan mới trụng qua một lượt nước sôi, sợi phở sừn sựt, dai dai chớ không quá mềm.

Phở Hội An ăn chung với rau quế và húng thơm từ làng rau Trà Quế, kèm đu đủ dầm giấm chua chua giòn giòn ngọt ngọt.

Đến đây thì bạn đã thấy phở Hội An không giống phở của những nơi khác chưa? Thưởng thức xong tô phở Hội An, bạn sẽ hiểu tại sao phở Hội An là món mà bất kỳ người Hội An nào đi xa cũng nhớ về, hiểu tại sao phở Hà Nội phở Nam Định phở Sài Gòn không chen chân được ở Hội An, hiểu vì sao đối với người Hội An, chỉ tô phở Liến ở Hội An mới là phở.

Những người già kể lại hồi trước năm 1950, Hội An chưa có phở. Cho đến khi chàng trai hai mươi hai tuổi tên Liến tình cờ học được cách nấu phở từ một đầu bếp người Hoa hay đến mua hàng ở tiệm buôn Anh Lợi (nơi ông Liến làm thuê lúc đó), rồi về mở quán phở đầu tiên dưới dốc Công Binh cũ (bây giờ là dốc đường Cửa Đại), người Hội An mới nếm được tô phở đầu tiên.

Phở Liến ban đầu chỉ mới là một xe phở nhỏ ven đường, sáng đẩy ra tối đẩy về nhưng khá đông khách. Đến khoảng năm 1968, quán phở bề thế gắn biển hiệu “Phở Liến” mới được khai trương trên đường Lê Lợi.

Đến nay, có gần 15 quán phở nằm rải rác khắp Hội An, có vẻ là độc quyền của gia đình ông Liến vì ghé quán phở nào, tô phở cũng giống nhau và chủ quán có một dáng vẻ to chắc đậm người giống nhau, hỏi ra đều là con cháu họ hàng của ông.

Năm 2010, có mấy ngày cả Hội An nháo nhào không có phở ăn ở thời điểm ông Liến qua đời, các quán phở đều đóng cửa lo đám tang cho ông.

Vậy ông Liến là ai? Ông sinh năm 1927, là một người bình thường, nhìn có vẻ hơi chậm chạp, nói ngọng một vài từ, suốt đời chỉ làm một nghề duy nhất là bán phở.

Bằng nghề bán phở, ông đã từng chút từng chút gầy dựng hệ thống quán phở mang thương hiệu tên ông, nuôi sống và chăm lo chu đáo cho cả đại gia đình gồm hai bà vợ, mười bốn người con và một đàn cháu nội ngoại đông đúc.

Hẳn chính ông Liến cũng không ngờ rằng chính ông đã tô đậm một nét ẩm thực phở độc đáo cho cả Hội An ngày nay.