“Chấm điểm” doanh nghiệp: Lo bị phân biệt đối xử

TTO - Tại buổi lấy ý kiến về bộ tiêu chí và chỉ số đánh giá tuân thủ pháp luật thuế đối với doanh nghiệp (DN) diễn ra ngày 20-5 ở TP.HCM, nhiều chuyên gia và DN cho rằng cần thận trọng.

Bà Phan Thụy Tường Vi (ĐH Kinh tế - luật, ĐHQG TP.HCM) cho rằng việc “chấm điểm” cũng là một trong những căn cứ phân loại doanh nghiệp trong việc ra các quyết định hoàn thuế, thanh tra, kiểm tra... nên cũng ảnh hưởng đến doanh nghiệp - Ảnh: A.H.

Bà Phan Thụy Tường Vi - giảng viên khoa luật ĐH Kinh tế - luật, ĐHQG TP.HCM - cho rằng mặc dù bộ tiêu chí này áp dụng cho việc quản lý nội bộ của cơ quan thuế như Tổng cục Thuế công bố, nhưng đối tượng chịu ảnh hưởng lại là DN, do đó phải làm rõ sự cần thiết của bộ tiêu chí này.

“Hàng ngàn DN khác không dự cuộc họp này không biết vì sao có quyết định như vậy, ban hành ra ảnh hưởng đến DN thế nào?” - 
bà Vi nhấn mạnh.

Cũng theo bà Vi, phương thức đánh giá thế nào cũng rất quan trọng. Do đó cần có một bộ tiêu chí càng chi tiết và cụ thể càng tốt, bởi riêng chuyện thực thi pháp luật về thuế đã là cả một vấn đề với DN, nay lại phải ngồi đọc nguyên bộ tiêu chí, rà soát xem mình bị hay được đánh giá thế nào.

“Tổng cục Thuế nói tiêu chí này để quản lý nội bộ, nhưng cũng cho biết nó là một trong những căn cứ phân loại DN trong việc ra các quyết định hoàn thuế, thanh tra, kiểm tra... thì DN rất lo lắng” - bà Vi nói thêm.

Nhiều DN cũng cho rằng quy định hoàn thuế GTGT ngày càng ngặt nghèo, thêm bộ tiêu chí này nữa khiến DN không khỏi lo.

Chẳng hạn, nếu DN đáp ứng đủ điều kiện rồi nhưng trong kỳ nộp thuế lại bị cơ quan thuế đánh giá chỉ ở mức trung bình thấp, DN sẽ bị dồn về phía sau để ưu tiên cho những DN khác được cơ quan thuế đánh giá tốt hơn thì sao?

“Hơn nữa, Tổng cục Thuế có bộ tiêu chí đánh giá DN, nhưng sao không có bộ tiêu chí để cộng đồng DN đánh giá cơ quan thuế?” - bà Nguyễn Thị Cúc, chủ nhiệm HTX Ba Nhất, đặt câu hỏi.

Cũng tại buổi họp, ông Phan Đức Hiếu, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, cho rằng mục tiêu xây dựng bộ tiêu chí này không phải đánh giá DN là tốt hay xấu, mà để tìm ra DN chưa tốt để cơ quan quản lý có các biện pháp hỗ trợ.

Bộ tiêu chí này cũng giúp giảm thiểu can thiệp không có lý do chính đáng của cơ quan quản lý vào DN, đồng thời xem xét lại các quy định có liên quan. Do vậy, đánh giá DN cũng là để cơ quan nhà nước tự đánh giá mình.

“Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh rất đa dạng, trong khi việc sử dụng những chỉ tiêu mang tính định lượng để đánh giá DN sẽ khó đo lường chính xác, chưa nói đến việc tạo ra bất bình đẳng trong đánh giá DN” - ông Hiếu băn khoăn.