Nước mắt ngày trùng phùng sau 30 năm bị lừa bán sang Trung Quốc

TTO - Chiều 2-2 là một ngày nhiều nước mắt ở Trung tâm Phụ nữ và phát triển tại Hà Nội. Bốn người phụ nữ đã bị lừa bán sang Trung Quốc từ những năm 1985 - 1990 lần đầu tiên được trở về quê nhà.

Hoa hậu Hải Dương tặng cành đào cho những người phụ nữ được trở về từ Trung Quốc - Ảnh: LAN ANH

Khó có thể tưởng tượng những đau đớn trong vòng 30 năm qua của những người mẹ, người con khi gặp lại nhau. 

Họ đã được gặp lại nhau nhờ những người giải cứu, mà các chị ở Trung tâm Phụ nữ và phát triển thuộc Hội Liên hiệp phụ nữ VN gọi là "Biệt đội giải cứu".

Ngày về

Cả bốn người phụ nữ đều khóc rất nhiều. Chen vào đó là những cái ôm, những lời giới thiệu người thân, là những người cháu, người em khi cô/chị đi mới vài tháng tuổi nay đã có vợ có chồng. Ai ai cũng mừng mừng tủi tủi vì ngày gặp mặt.

Bà Nguyễn Thị Tiến ở Vĩnh Phúc là một trong bốn người này. Năm ấy là 1988, bà Tiến đã có 2 con gái, một bé lên ba và bé lớn lên sáu. Chồng bà lúc ấy đang là bộ đội, đóng ở đơn vị. Cha mẹ bà Tiến có đến 8 người con nên rất vất vả. 

Một ngày, có người rủ bà Tiến đi buôn bán ở biên giới. Bà dặn em trông các cháu, chị đi xem làm ăn được gì không, vài ngày nữa sẽ về. Rồi vài ngày qua đi và bà Tiến không trở về. Từ đó bặt tin nhau.

Hai người con gái của bà Tiến giờ đều đã lớn và đã lập gia đình. Khi bà Tiến mới bị bán đi, ông nội đã đón hai cháu về nuôi. Hơn một năm sau ông qua đời, bác các cháu lại giúp nuôi cháu nhỏ và gửi cháu lớn vào trại trẻ. Chồng bà đã mất trước đó.

30 năm xa mẹ, các con bà không còn mường tượng được mẹ mình, chỉ biết các cô các dì các chú nói trông các con giống mẹ. Gặp nhau, hai con gái và bà mẹ chỉ biết khóc. Cuối năm 2017, gia đình đã lập mộ và cách đây hơn một tháng đã cúng 49 ngày cho bà Tiến, mà không ngờ có ngày được gặp lại.

Ông Nguyễn Văn Thịnh, em ruột bà Tiến và là người đã cùng "Biệt đội giải cứu" sang Trung Quốc đón chị về, cho hay cách đây hơn nửa tháng, ông được người cùng quê, cũng có mẹ từng bị bán và đã dành 10 năm ròng tìm mẹ, báo tin bà Tiến vẫn còn sống. 

Khỏi nói nỗi vui mừng của gia đình khi một người chị, người mẹ, người em tưởng đã chết, đã lập bàn thờ nay lại được trở về...

Ở tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, trong một căn nhà rất xa xôi, bà Tiến đã có thêm 3 người con, hai người con gái đều có gia đình. Người chồng Trung Quốc cũng đã chết. Người con trai là A Xoài năm nay 21 tuổi, lần này cùng theo về quê ngoại. Gặp cậu lần đầu tiên - tức ông Thịnh - A Xoài chỉ biết khóc.

MC Phan Anh tặng cành đào cho bà N.T.T. ở Thanh Hóa - một phụ nữ bị lừa bán - về đón tết - Ảnh: LAN ANH

Những cành đào của "Biệt đội giải cứu"

Bên thềm Trung tâm Phụ nữ và phát triển ở Hà Nội chiều 2-2 có bốn cành đào bích. Đó là quà của MC Phan Anh, hoa hậu Hải Dương và những nhà hảo tâm gửi tặng như một món quà quê hương dành cho bốn người may mắn được về quê lần đầu. 

Bốn cành đào đầy nụ được bốn người phụ nữ vốn chất chứa khổ đau đem về Thanh Hóa, Lạng Sơn và Vĩnh Phúc để cùng đón một mùa xuân mới.

Nhưng để đến được ngày có cành đào tươi đẹp này, Tam Điệp - biên tập viên của VTC1, thành viên "Biệt đội giải cứu" - cho hay các anh em trong nhóm đã phải mất rất nhiều công sức, nhiều chuyến đi VN - Trung Quốc tìm từng chị về.

Anh Điệp là hàng xóm của anh Dũng, người có mẹ từng bị bán. Cách đây một năm, các anh đã sang Trung Quốc lần đầu làm bộ phim về những người phụ nữ VN bị lừa bán. 

Sau 10 năm tìm mẹ, anh Dũng thông thạo địa bàn Trung Quốc và đã kết nối được nhiều gia đình. Cả Điệp và Dũng đã cùng muốn giúp một số trong các chị, các bà được trở về quê nhà dịp Tết Mậu Tuất này.

Nhờ các kênh kết nối, trong những ngày cuối năm Đinh Dậu, các anh Điệp, Dũng và nhiều biên tập viên của VTC, nhiều nhà hảo tâm đã kết nối để chuẩn bị đưa 11 phụ nữ từng bị lừa bán về thăm quê nhà. 

Bà Nguyễn Thị Lan ở Hoài Đức, Hà Nội là một trong số này. Những ngày chờ đón bà Lan là những ngày cả gia đình không ngủ được. Lúc còn ở nhà cùng nhau, họ đều là những cô gái trên 20, quá lắm là tuổi 30 mặn mòi. 

Năm 1985, bà Lan bị lừa bán sang Trung Quốc và nay gặp lại thì đã ở tuổi gần 60. Bà đã trốn nhiều lần nhưng đều bị bắt lại...

Theo bà Phạm Thị Hương Giang - giám đốc Trung tâm Phụ nữ và phát triển, trong 11 năm tham gia hỗ trợ phụ nữ bị bạo hành và bị buôn bán, trung tâm đã giúp 1.100 phụ nữ bị bạo hành và bị lừa bán quay về với cuộc sống quê nhà. 

Có cháu gái mới 13 tuổi nhưng khi được cứu đã mang cả con về...

Dù nhiều đau thương và lắm xót xa, dù nhiều nước mắt nhưng giọt nước mắt hôm nay là giọt nước mắt trùng phùng.

Vòng tay trùng phùng của ba mẹ con người phụ nữ bị lừa bán cách nay 30 năm - Ảnh: LAN ANH