Vô sinh - hiếm muộn: Vấn đề của cả vợ & chồng

PNCN - Gần đây, Báo Phụ Nữ nhận được rất nhiều câu hỏi của bạn đọc liên quan đến vấn đề sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ.

Hỏi: Tuổi của nam giới có ảnh hưởng đến cơ hội có thai của người bạn đời và sức khỏe thai nhi hay không?

Đáp: Tuổi nam giới có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai của người phụ nữ và nguy cơ biến chứng thai kỳ. Khi người nam lớn tuổi, chất lượng tinh trùng của họ giảm và tinh trùng có tỷ lệ mảnh vỡ DNA hoặc hư hại DNA cao hơn. Cũng có mối liên quan giữa tuổi nam giới và tần suất con dị tật bẩm sinh và bất thường di truyền.

Nam giới trên 40 tuổi có nguy cơ sinh con bất thường di truyền cao hơn, đây cũng là nguyên nhân khiến người phụ nữ dễ sẩy thai. Một số nghiên cứu cho thấy tỷ lệ bệnh tự kỷ và tâm thần phân liệt cao hơn ở những đứa trẻ có cha hơn 40 tuổi.

 Hỏi: Liệu một phụ nữ tập thể dục thường xuyên, ăn uống đầy đủ và có một lối sống khỏe mạnh thì cơ hội có thai của cô ấy ở tuổi 40 có tương tự khi còn trẻ?

Đáp: Tuổi có ảnh hưởng đáng kể đến khả năng có con của người phụ nữ. Tuy nhiên, nghiên cứu Khởi đầu gia đình châu Á cho thấy, chỉ có 36% phụ nữ ở châu Á biết rằng phụ nữ độ tuổi 40 sẽ có ít cơ hội có thai hơn so với phụ nữ độ tuổi 30.

Tất cả phụ nữ sinh ra đã có một số lượng trứng giới hạn. Càng lớn tuổi, số lượng và chất lượng trứng càng giảm dần. Cơ hội có thai cao nhất của phụ nữ là trong khoảng 20 tuổi cho đến đầu những năm 30.

Khi người phụ nữ khoảng 45 tuổi, họ chỉ còn ít hơn 5% cơ hội thụ thai và hơn 70% nguy cơ sẩy thai ngay cả khi đã thụ thai thành công.

Hỏi: Cân nặng người cha có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hay không?

Đáp: Thừa cân hoặc béo phì có thể ảnh hưởng đến nồng độ testosterone và các hormone quan trọng khác liên quan đến khả năng sinh sản. Bạn được phân loại là thừa cân nếu chỉ số khối cơ thể của bạn (BMI) từ 25 đến 30, và béo phì nếu BMI của bạn trên 30.

Nếu thừa cân, bạn có nguy cơ số lượng tinh trùng thấp và khả năng hoạt động của tinh trùng giảm. Bạn cũng có thể bị một số triệu chứng rối loạn cương.

 Hỏi: Tôi nghĩ hút thuốc không phải là vấn đề quan trọng, vì đã có các phương pháp điều trị vô sinh có thể giúp tôi thụ thai…

Đáp: Các nghiên cứu cho thấy, hút thuốc lá có hại cho buồng trứng, với mức độ phá hủy phụ thuộc vào thời gian hút thuốc. Nicotine và các chất hóa học khác trong thuốc lá ảnh hưởng đến khả năng cơ thể sản xuất estrogen, một hormone kiểm soát rụng trứng và làm cho trứng của bạn dễ bị bất thường di truyền hơn. Việc bỏ thuốc lá có thể giúp phòng ngừa những tác hại sau đó.

Những phụ nữ hút thuốc lá cần gần gấp hai lần số chu kỳ làm thụ tinh trong ống nghiệm so với những người không hút thuốc. Họ cũng cần liều hormone glycoprotein cao hơn để kích thích buồng trứng, trứng có tỷ lệ làm tổ thấp hơn và thụ tinh thất bại nhiều hơn so với người không hút thuốc. Khả năng sẩy thai cũng tăng.

Hỏi: Chồng tôi cho rằng uống rượu khoảng hai ly/ngày thì không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Như vậy đúng hay sai?

Đáp: Uống hơn hai ly rượu một ngày có thể ảnh hưởng đến nồng độ testosterone, thể tích tinh dịch, số lượng và chất lượng tinh trùng. Một nghiên cứu cho thấy mối liên quan có ý nghĩa giữa uống rượu và thể tích tinh dịch: người đàn ông càng uống nhiều, thể tích tinh dịch càng ít. Vì vậy, ngay cả khi chồng bạn chỉ uống một lượng vừa phải (khoảng năm ly/tuần) cũng có thể khiến anh ấy khó có con hơn.

Hỏi: Có phải người phụ nữ “nhạy” sẽ thụ thai vào bất kỳ thời điểm nào trong tháng?

Đáp: Phụ nữ chỉ có thể thụ thai vào một số ngày nhất định trong tháng. Thời điểm tốt nhất để thụ thai là quanh “cửa sổ thụ thai” của chu kỳ kinh nguyệt - trong khoảng sáu ngày với ngày cuối cùng là ngày rụng trứng.

Tuy nhiên, đừng tự tạo căng thẳng cho bạn bằng cách “lên lịch” quan hệ vào một ngày cụ thể, vì việc dự đoán thời điểm rụng trứng là một việc khó khăn. Tốt hơn, vợ chồng nên quan hệ thường xuyên từ khi người vợ vừa sạch kinh.

Để tăng cơ hội thụ thai, hãy lập kế hoạch quan hệ trong tuần quanh ngày rụng trứng, bắt đầu vào năm ngày trước ngày rụng trứng cho đến hai ngày sau rụng trứng.

Bạn cũng có thể xác định sự rụng trứng bằng cách theo dõi thân nhiệt cơ bản của bạn trong chu kỳ kinh với một cuốn lịch theo dõi. Nếu chu kỳ kinh của bạn là 28 ngày, hãy theo dõi thân nhiệt vào khoảng 14 ngày sau khi bắt đầu có kinh. Thân nhiệt cơ bản tăng khoảng nửa độ thì đó có thể là ngày rụng trứng.

Hỏi: Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản?

Đáp: PCOS là một rối loạn nội tiết thường gặp ở phụ nữ độ tuổi sinh sản. Ở nhiều phụ nữ bị rối loạn này, buồng trứng to hơn và chứa nhiều nang noãn nhỏ nằm rìa ngoài của buồng trứng. Triệu chứng của PCOS bao gồm chu kỳ kinh dài và không đều, rậm lông, mụn trứng cá trên mặt và béo phì. Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định rõ. Trong hầu hết các trường hợp, vô sinh ở phụ nữ PCOS là do không rụng trứng. Một số nghiên cứu cho thấy, việc thay đổi lối sống như giảm cân có thể gây rụng trứng tự nhiên và cải thiện khả năng có thai.

Hỏi: Có phải lạc nội mạc tử cung không ảnh hưởng tới khả năng sinh sản?

Đáp: Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý mà mô nội mạc tử cung được tìm thấy bên ngoài tử cung (trên buồng trứng, vòi trứng và thường trên bàng quang và ruột). Người ta vẫn chưa hiểu rõ mối liên hệ giữa lạc nội mạc tử cung và vô sinh, nhưng việc phát hiện và điều trị sớm giúp kiểm soát sự phát triển của bệnh và bảo tồn khả năng sinh sản. Nếu bạn có những triệu chứng như đau bụng khi hành kinh, đau ngày càng nhiều theo thời gian, lượng kinh nhiều và đau khi quan hệ, hãy đến gặp bác sĩ.

Hỏi: Các bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia và lậu có thể gây vô sinh?

Đáp: Các bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia và lậu có thể gây vô sinh nếu không được điều trị. Tuy nhiên, một nghiên cứu cho thấy, 66% phụ nữ châu Á không biết rằng những người bị bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể bị giảm khả năng sinh sản.

Hỏi: Con trai lớn của tôi thích mặc đồ lót chật, điều này có ảnh hưởng khả năng sinh sản hay không?

Đáp: Tinh hoàn có thể bị tăng nhiệt độ khi nam giới mặc đồ lót chật. Nếu tinh hoàn quá nóng - nhiệt độ cao hơn nhiều so với bình thường - chúng không thể sản xuất đủ tinh trùng, dẫn đến số lượng tinh trùng ít.

Hỏi: Tôi nghe nói, tinh hoàn tiếp xúc với nhiệt quá nhiều cũng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, có đúng không?

Đáp: Tiếp xúc với nhiệt độ cao trong thời gian dài làm tinh hoàn giảm sản xuất tinh trùng. Bạn hãy tránh ngồi lâu khi làm việc. Làm việc với laptop đặt trong lòng một thời gian dài đã được chứng minh là ảnh hưởng đến sự sản xuất tinh trùng.

Hỏi: Các chấn thương khi chơi thể thao ở nam giới có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?

Đáp: Các chấn thương khi chơi thể thao cũng có thể dẫn đến vô sinh. Nếu chơi những môn thể thao có nguy cơ gây chấn thương cho cơ quan sinh sản, nên mặc đồ bảo vệ phù hợp.

Thiên Nga (ghi)