Căn bệnh ALS khiến nhà vật lý nổi tiếng Stephen Hawking tử vong nguy hiểm thế nào?

Người mắc bệnh ALS sẽ bị mất dần khả năng vận động, không thể nhai, nuốt thức ăn và hít thở cũng khó khăn.

Mắc bệnh teo cơ (ALS ) từ năm 21 tuổi, nhà vật lý Stephen Hawking qua đời ở tuổi 76

Ngày 14/3/2018 được coi là một ngày vô cùng buồn khi nhà vật lý đã sống và cống hiến cho nhân loại nhiều hơn rất nhiều so với kỳ vọng, nhà vật lý Stephen Hawking, qua đời. Sau khoảng 50 năm được chẩn đoán mắc chứng xơ cứng teo cơ hay còn gọi là ALS vào năm 21 tuổi, ông vẫn cống hiến cho nhân loại nhiều thành tựu khoa học đáng nể.

Đây là căn bệnh khiến các tế bào thần kinh tê liệt, bệnh nhân sẽ cảm nhận được cơ thể từ từ cứng lại cho tới khi liệt hoàn toàn. Họ mất dần khả năng vận động, không thể nhai, nuốt thức ăn và hít thở cũng khó khăn. Vào thời điểm năm 1963, các bác sĩ dự đoán Stephen Hawking chỉ có thể sống không quá 2 năm nữa. Tuy nhiên, điều kỳ diệu đã xảy ra khi thiên tài của chúng ta vẫn sống và cống hiến nhiều thành tựu khoa học trong khoảng 50 năm sau đó.

Vào thời điểm năm 1963, các bác sĩ dự đoán Stephen Hawking chỉ có thể sống không quá 2 năm nữa.

Trên góc độ khoa học, không ai biết vì sao Stephen Hawking có thể sống lâu đến vậy với căn bệnh hiểm nghèo ALS. Nhưng các nhà nghiên cứu biết rằng sự tiến triển của bệnh biến đổi tùy theo từng người.

Theo Hiệp hội ALS, mặc dù trung bình những người mắc bệnh ALS chỉ sống được khoảng 3 năm sau khi phát hiện ra bệnh, nhưng khoảng 20% số bệnh nhân có thể sống được 5 năm, khoảng 10% có thể sống được 10 năm và khoảng 5% bệnh nhân có thể sống được 20 năm hoặc hơn.

"ALS là tập hợp một nhóm bệnh được gọi là các bệnh rối loạn thần kinh vận động. ALS là nhóm bệnh chỉ những rối loạn thần kinh tiến triển nhanh chóng, thông thường sẽ tử vong trong vòng vài năm sau khi phát hiện bệnh. Theo thời gian, cơ bắp của bạn và hơi thở sẽ suy yếu đi đến chết", BS chuyên khoa thần kinh Heather A. Lau (trợ giảng tại khoa Thần kinh học, đồng thời là Giám đốc chương trình Điều trị những bệnh liên quan đến Lysosome tại NYU Langone Health) cho biết.

ALS là tập hợp một nhóm bệnh được gọi là các bệnh rối loạn thần kinh vận động.

TS Lau cho biết có một số yếu tố góp phần làm cho một người mắc bệnh ALS tồn tại trong bao lâu. Đối với người mới bắt đầu, có nhiều hình thức ALS khác nhau, một số trong đó tiến bộ nhanh hơn những người khác. Trong khi bác sĩ Lau chưa bao giờ điều trị Hawking, cô giả thuyết rằng nhà vật lý có thể mắc một dạng ALS hoặc một bệnh thần kinh vận động khác mà chỉ đơn giản là không tiến triển nhanh bệnh ALS điển hình.

Những điều cần biết về bệnh vô cùng đáng sợ và cực nguy hiểm mang tên ALS

Theo Health, đầu tiên phải nói đến bệnh ALS là có thể gây ảnh hưởng đến cơ thể và tâm trí bạn. ALS tấn công các tế bào thần kinh kiểm soát vận động tự nguyện, làm cho cánh tay, chân và mặt ngày càng vận động khó khăn theo thời gian. Theo báo cáo của National Institute of Neurological Disorders and Stroke, mặc dù căn bệnh này thường không ảnh hưởng đến trí thông minh của một người, nhưng một số người có ALS có thể bị trầm cảm hoặc suy yếu trong việc ra quyết định và suy giảm trí nhớ.

Pete Frates, người tạo ra Thử Thách Dội Nước Đá đã được chẩn đoán mắc bệnh ALS năm 27 tuổi vào năm 2012.

TS Feldman (nhà thần kinh học và nghiên cứu ALS tại Đại học Y tế Michigan) cho biết: "20% bệnh nhân mắc bệnh ALS sẽ gặp một số vấn đề về nhận thức. Đó là một trong những lý do mà các kế hoạch điều trị bệnh ALS cần phải được chuẩn bị kỹ càng về thể chất lẫn tinh thần. "Bệnh nhân của chúng ta cần gặp bác sĩ, y tá, chuyên gia dinh dưỡng, nhà vật lý trị liệu, chuyên gia trị liệu ngôn ngữ và nhân viên xã hội. Bệnh nhân có tuổi thọ tốt hơn nếu họ được điều trị trong các thiết lập đa ngành".

Không nhất thiết do yếu tố di truyền, bệnh ALS chỉ có khoảng 5-10% yếu tố gia đình, 90% người trưởng thành mắc bệnh ALS không có tiền sử gia đình mắc bệnh. Cần nhiều nghiên cứu hơn về các yếu tố nguy cơ có thể gây nên bệnh này nhưng nghiên cứu cho thấy các cựu chiến binh quân đội - đặc biệt là những người góp mặt trong Chiến tranh vùng Vịnh có khả năng mắc bệnh ALS cao gấp đôi người bình thường.

Các yếu tố môi trường khác cũng liên quan đến việc gia tăng nguy cơ mắc bệnh ALS. Tiến sĩ Feldman và các đồng nghiệp của bà đã xuất bản một bài báo vào năm ngoái, ví dụ như việc tiếp xúc giữa thuốc trừ sâu và sự phát triển của bệnh, tiếp xúc với các trường điện từ tại nơi làm việc cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ALS.

ALS là nhóm bệnh chỉ những rối loạn thần kinh tiến triển nhanh chóng, thông thường sẽ tử vong trong vòng vài năm sau khi phát hiện bệnh.

Thông tin từ Webmd cho thấy, bệnh ALS phổ biến hơn ở nam giới và người da trắng. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 5.600 trường hợp mắc bệnh ALS. Độ tuổi mắc bệnh ALS cao nhất được chẩn đoán từ 60-69 nhưng người trẻ cũng không loại trừ nguy cơ mắc bệnh này. Trên thực tế, Pete Frates, người tạo ra Thử Thách Dội Nước Đá đã được chẩn đoán mắc bệnh ALS năm 27 tuổi vào năm 2012. Nhà vật lý Hawking được chẩn đoán bệnh ALS khi mới 21 tuổi.

Triệu chứng của bệnh ALS không hề đột ngột. Không phải một ngày tỉnh giấc, bỗng nhiên bạn không có khả năng di chuyển chân hay tay… Triệu chứng có thể xuất hiện từ từ nhưng bạn không đủ tinh tế để nhận ra. Các dấu hiệu sớm bao gồm chuột rút, cơ cứng, co giật nhẹ, khó nhai hoặc nuốt.

Tiến sĩ Feldman nói: "Từ triệu chứng đầu tiên đến chẩn đoán thường là khoảng một năm. Thường thì bệnh nhân sẽ đợi cho đến khi các triệu chứng trở nên đáng lo ngại hơn rồi mới đến gặp bác sĩ. Ngay cả khi đó, bác sĩ có thể nghi ngờ viêm khớp ở cổ hoặc cột sống, trước khi chẩn đoán chính xác là bệnh ALS".

Mặc dù chưa có cách chữa trị cho ALS, các thử nghiệm lâm sàng cho thấy một loại thuốc có tên Riluzole có thể kéo dài cuộc sống lên 7 tháng đối với người mắc bệnh. Và cũng chỉ trong năm nay, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm đã thông qua một loại thuốc có tên gọi là Radicava - loại thuốc mới đầu tiên được phê duyệt chữa bệnh ALS trong hơn 20 năm qua.

Những loại thuốc này không làm đảo ngược những tổn hại đã xảy ra đối với sự vận động thần kinh hoặc các triệu chứng liên quan mà bệnh nhân đã trải qua. Nhưng bắt đầu điều trị sớm cả về thuốc lẫn hô hấp - có thể giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh. Tiến sĩ Feldman cho biết, mặc dù các bệnh nhân ngày nay vẫn phải đối mặt với một cuộc chiến gian nan và dai dẳng nhưng chúng ta hoàn toàn có thể lạc quan hơn trong điều trị căn bệnh này.

(Nguồn: Health, Webmd)