Gặp bà cụ 86 tuổi "độc nhất thiên nga bông Hà Thành"

Nhắc đến Tết Trung thu, trong ký ức thế hệ 7X, 8X luôn nhớ đến những món đồ chơi truyền thống. Một chiếc đèn ông sao, đèn cù, đầu lân, chiếc giỏ thiên nga xinh xắn… Xã hội ngày càng phát triển, những món đồ chơi truyền thống dần ít đi và mai một.

Vậy nhưng ngay giữa phố đồ chơi Hàng Mã giữa bao cửa hàng với muôn vàn đồ chơi hiện đại bắt mắt, vẫn có những người còn đau đáu với những món đồ chơi truyền thống gắn liền với ký ức tuổi thơ thời “bao cấp”

Nói “Độc nhất thiên nga bông Hà Thành” quả không sai vì hiện tại chỉ còn duy nhất gia đình bà sản xuất món đồ chơi này. Nhìn cụ bà đã ở tuổi gần đất xa trời, mái đầu nghiêng nghiêng, đôi mắt nheo nheo đang tỉ mỉ hoàn thiện từng chi tiết bên giỏ thiên nga bông mới cảm nhận thấu cái sự gắn bó với nghề của bà.

Bà Tâm bảo, làm thiên nga bông từ khi nào bà cũng không nhớ nữa, chỉ biết là từ lúc lẫm chẫm biết đi, đến giờ đã gần đi hết cả đời người, cái nghề truyền thống ấy đã theo bà đến ngấm vào máu thịt. Thời chiến tranh, có lúc bà phải xa thủ đô và tạm gác lại niềm yêu thích ấy, nhưng khi trở lại là bà lại làm thiên nga

Đến nay, trong gia đình bà Tâm không chỉ có mình bà mà cả cô con dâu ngoài 40 tuổi và cô cháu gái 22 tuổi vẫn ngày ngày cùng bà “giữ lửa” với nghề truyền thống của đất Hà thành. 

Cô Quách Thị Bắc, con dâu bà Tâm là người được bà tin cậy truyền nghề, bởi lẽ không chỉ khéo tay mà cô Bắc còn thực sự yêu mến nghề truyền thống của gia đình. Cô chia sẻ: “Mẹ chồng cô yêu nghề như thế nào thì cô cũng yêu thích như thế”.

Cô cháu gái của bà Tâm là Trần Hương Giang đã sống với ông bà ngoại từ nhỏ nên niềm yêu thích với thiên nga bông cũng thấm nhuần trong tâm hồn cô gái trẻ từ lúc nào không hay.

Giang cho biết, từ nhỏ đã bắt đầu nghịch ngợm rồi bắt trước theo bà, theo bác làm thiên nga bông. Mỗi năm, cứ những ngày giáp Trung thu là Giang lại cùng cả gia đình quây quần giúp bà làm thiên nga bông rồi ra phố Hàng Mã bày bán. Những lúc như vậy, cô gái trẻ mới thực sự cảm nhận được không khí của lễ hội Trung thu truyền thống.

Cô Bắc tâm sự: “Nghề này không có bí quyết gì cầu kỳ, chỉ cần sự tỷ mỷ và quan trọng nhất là tình yêu với nghề".

Chỉ cách gia đình bà Tâm vài cây số còn có nhà bà Khanh nay cũng đã 84 tuổi

Khác với bà Tâm, bà Khanh chỉ bán duy nhất món đồ chơi hết sức thô sơ là chiếc trống bỏi. 

Chắc không có món đồ chơi Trung Thu nào đơn giản hơn chiếc trống bỏi mà giá cũng chỉ bằng tiền cốc trà đá. 

Bà theo nghiệp buôn bán từ nhỏ và mỗi mùa trung thu cũng chỉ bán trống bỏi. Mà cũng không nhớ nổi bà bán trống bỏi đến nay đã mấy chục năm rồi.

Bà giờ này cần gì tiêu đến tiền nữa đâu, được lời lãi đồng nào để lại cho con cháu với chắt cả. Mỗi dịp Tết Trung Thu bà tới đây vừa bán vừa muốn được trò chuyện với khách hàng về những chuyện thời xưa. "Thích nhất là là mỗi dịp đi đâu có người nhận ra bà: "A bà quay quay" - Bà Khanh tâm sự.

Mỗi dịp Rằm Trung Thu, phố Hàng Mã, Hàng Lược lại tấp nập. Trong số đó có rất người đi dạo chợ, mua cho mình một món đồ chơi và được sống lại ký ức tuổi thơ. Chỉ có đau đáu một tình yêu với nghề xưa của những người thầm lặng như bà Tâm, bà Khanh, hay cô Tâm, bạn Giang... mới giữ được những nét xưa của Tết Trung Thu cổ truyền.