Những người phụ nữ ở xóm chài Ngư Lộc (Hậu Lộc, Thanh Hóa) hàng ngày mưu sinh bằng công việc tưởng chừng chỉ dành cho đàn ông - vác trên vai hàng trăm cây đá lạnh nặng vài chục cân.
Ở làng chài Ngư Lộc (Hậu Lộc - Thanh Hóa) luôn có khoảng 100 người phụ nữ, chia thành nhiều nhóm hàng ngày cần mẫn với công việc vác trên vai những cây đá lạnh nặng từ 30 - 40kg xuống cho tàu cá. Người dân vẫn gọi đùa công việc nặng nhọc, vất vả này là "những thân cò quanh năm mặc áo mưa"...
Xuống Ngư Lộc vào đầu giờ chiều đến gần tối chúng ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh từng nhóm phụ nữ vác trên vai những cây đá lạnh từ triền đê xuống tàu. Họ là những người phụ nữ lặng lẽ làm công việc tưởng chừng chỉ dành cho cánh đàn ông.
Lý giải cho công việc nặng nhọc, đầy rủi do này tất cả đều cho rằng: "Đàn ông khỏe mạnh họ đi biển hoặc đi làm ăn xa, thanh niên cũng chẳng muốn làm công việc này vì nặng nhọc, công xá lại chẳng đáng là bao, chính vì vậy những người phụ nữ cứng tuổi đành phải làm công việc bất đắc dĩ này".
Mỗi cây đá nặng từ 30 - 40kg, nếu để trần thì chẳng ai có thể mang vác được nên phải bọc trong bao tải để tăng ma sát lên.
Cả mùa hè lẫn mùa đông những người làm nghề vác đá lạnh này đều phải trang bị cho mình mũ và áo mưa chống thấm tránh nước lạnh không thấm vào người.
Thế nhưng, theo chị Bùi Thị Chức (55 tuổi - thôn Nam Vượng) cho hay: "Hễ đi làm là chúng tôi ai cũng phải mặc áo mưa, thế nhưng cũng không thể tránh được nước đá ngấm vào người. Khổ nhất là vào mùa đông, có hôm gió biển thốc vào người cộng với cái lạnh của nước đá khiến ai nấy đều run cầm cập. Còn mùa hè mặc dù nước đá ngấm vào nhưng ai nấy đều toát hết mồ hôi".
Theo tìm hiểu của chúng tôi, ở làng chài Ngư Lộc có khoảng 100 người, được chia thành từ 15-17 nhóm làm công việc vất vả này. Hàng ngày mỗi nhóm buộc phải có từ 5-7 người cùng làm, nếu ít hơn không thể kết hợp làm được.
Mặc dù quãng đường vận chuyển đá chỉ từ triền đê xuống tàu (khoảng 30m) nhưng đó lại cả một vấn đề lớn. Ở điểm đầu và điểm cuối luôn có đàn ông làm công việc nâng đỡ đá lạnh lên/xuống trên đôi vai người phụ nữ.
Những người đàn ông là nhân công của các chủ tàu lớn, họ dành sức cho những ngày đánh cá trên biển nên không làm công việc vận chuyển đá lạnh xuống dưới tàu.
Mỗi tàu mùa hè cần từ 1-1,2 tấn đá lạnh để ướp hải sản cho hành trình từ 5-6 ngày đánh bắt trên biển. Mỗi cây đá lạnh vận chuyển từ trên đê xuống thuyền bé được trả 2-2,5 ngàn đồng, mỗi ngày một người thu nhập từ 60-80 ngàn đồng - có nghĩa là họ phải vác trên vai từ 35-40 cây đá.
Nói về thu nhập thì chị Tô Thị Tính (41 tuổi) cho rằng: "Dù vất vả nhưng quả thực ở nhà chạy chợ hay làm các công việc khác cũng chẳng mấy ăn thua, gánh nặng cơm áo buộc chúng tôi phải làm nghề bất đắc dĩ này thôi".
Để tránh trơn trượt tất cả những người phụ nữ làm nghề vác đá lạnh đều phải đi dép nhựa, do suốt ngày ngâm nước biển mặn nên bàn chân nhiều người bị bọng nước, lở loét... Còn chuyện chị em thỉnh thoảng chẳng may bị rơi đá vào chân hoặc bị trượt chân là chuyện thường. "Bị thương mãi rồi cũng quen, rách thịt xong lại lành", một phụ nữ nói xong cười xòa.
Phút giây nghỉ ngơi hiếm hoi khi vừa vận chuyển xong 1 tấn đá lạnh của một nhóm phụ nữ làm nghề này.