Tưng bừng rước “vua”, chém ma gà ở Hà Nội

Trong lễ rước, đám trai làng rước “vua” và “chúa” ngồi ngất ngưởng trên kiệu, sau đó “chúa” sẽ thực hiện tục “chém” ma gà cầu an.

Hội đền Sái (thôn Thụy Lôi, xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội) được duy trì cả nghìn năm, là một trong những lễ hội cổ xưa và huyền bí xứ Bắc. Tục rước vua sống và trò trừ ma gà là điểm nhấn đặc biệt nhất trong lễ hội.

Hội được tổ chức từ 11 - 13 tháng Giêng hàng năm, mô phỏng lại thần tích Thần Kim Quy giúp An Dương Vương diệt trừ ma gà, xây thành Cổ Loa. Tích xưa truyền lại, khi An Dương Vương xây thành, ông được các tiên nữ đêm đêm xuống trần giúp đỡ. Mỗi đêm, thần ma gà - con gà trống trắng sống nghìn năm đã thành tinh - ngụ ở vùng đất ấy đều giả tiếng gà gáy sáng làm các tiên cô hoảng hốt, bay về trời. Thành đắp mãi chưa xong.

Huyền Thiên Trấn Vũ sai sứ Sứ Thanh Giang (Thần Kim Quy) đến giúp vua. Thần Kim Quy ra tay diệt ma gà trắng, chẳng bao lâu thì thành Cổ Loa xây xong. Sau đó, vua An Dương Vương cho xây dựng đền thờ Huyền Thiên Trấn Vũ ở núi Sái, một hòn của Thất Diệu (bảy ngọn núi linh thiêng), hằng năm thường về đây lễ tạ.


“Vua” sẽ mặc hoàng bào, mặt để trắng, còn “chúa” sẽ được bôi mặt đỏ uy nghi, tay cầm kiếm màu vàng, ở dưới là một chùm lông tua, chuôi sơn đỏ dùng để chém ma gà. “Vua” và “chúa” sẽ được rước bằng kiệu từ đình làng đến đền Sái bái yết Đức Huyền Thiên Trấn Vũ. Kiệu chúa đi trước, kiệu vua theo sau. Các kiệu đều được những trai tráng khỏe mạnh nhất trong làng rước.

Theo quy định, những người được chọn làm vua, chúa trong năm phải là những vị cao niên, khỏe mạnh; còn đủ song toàn cụ ông, cụ bà; có đức độ và có uy tín nhất trong làng.


Ông Chương chia sẻ, mình rất tự hào, hạnh phúc và hãnh diện khi được các cụ trong làng chọn làm vua năm nay. Cầu mong trong năm mới, mọi người dân Việt Nam sẽ được hạnh phúc, may mắn, phúc lộc và an bình.

Ngoài “vua” và “chúa”, trong đám rước còn có bốn vị quan “tứ trụ triều đình” gồm có quan Thự vệ, quan Tán Lý, quan Đề lĩnh và quan Trấn thủ, tất cả đều phải trên 60 tuổi được rước bằng võng theo sau.

Sau khi làm lễ tại đền Sái, chúa sẽ được rước tới nơi có một tảng đá lớn để làm lễ “ướm gươm”, mô phỏng lại tích xưa chúa giết gà tinh. Những năm trước, để chuẩn bị cho màn “chém” gà tinh, dân làng sẽ chuẩn bị một chú gà trống trắng, mào đỏ rực, đặt lên tảng đá và làm lễ tế, trên đầu gà để một bát phẩm màu đỏ (tượng trưng cho máu gà).

Sau tiếng chiêng trống, kèn, bài mừng tựa, chúa sẽ vung gươm gỗ chém ba nhát vào tảng đá, sao cho bát phẩm màu văng ra phiến đá, tượng trưng cho việc đã trừ xong yêu quái ma gà, còn chú gà thật vẫn bình yên vô sự.

Tuy nhiên, năm nay lễ hội đã có một chút thay đổi: không có gà sống mà chỉ có bát phẩm màu tượng trưng.