Thủ tướng huyền thoại của Úc qua đời

(NLĐO) – Cựu thủ tướng Úc Gough Whitlam, người được biết đến với những cải cách sâu rộng giúp xã hội Úc chuyển mình vào những năm 1970, đã qua đời ở tuổi 98, đài BBC đưa tin hôm 21-10.

Sau khi trở thành thủ tướng năm 1972, ông Whitlam đề ra các chương trình cải cách sâu rộng mà chính phủ bảo thủ 23 năm trước đó chưa bao giờ thực hiện. Tuy nhiên, ông chỉ nắm quyền đến tháng 11-1975, nhưng bằng đó thời gian là quá đủ để người dân Úc nhớ tới ông như một nhà lãnh đạo kiệt xuất.

Trong một tuyên bố hôm 21-10, gia đình cựu thủ tướng Whitlam thông báo về sự ra đi của ông ở tuổi 98 và cho biết “ông là niềm cảm hứng cho tất cả người dân nước này”.

Cựu thủ tướng Úc Gough Whitlam. Ảnh: BBC

Đương kim thủ tướng Úc Tony Abbott mô tả ông Whitlam như “một con người vĩ đại” so với khoảng thời gian ngắn ngủi mà vị cựu thủ tướng cống hiến cho đất nước. Lãnh đạo đối lập Bill Shorten lặp lại ý kiến của ông Abbott, cho rằng “nước Úc đã mất đi một huyền thoại”.

Những cải cách nổi bật của ông Whitlam bao gồm giới thiệu chương trình đại học miễn phí, bãi bỏ án tử hình và cho phép người nhập cư da màu vào Úc.

Ông cũng là nhà lãnh đạo đầu tiên của xứ sở chuột túi đến thăm Trung Quốc, thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh, một đối tác thương mại lớn nhất của Canberra cho tới thời điểm hiện tại.

Dù có nhiều đóng góp to lớn cho quốc gia, dân tộc nhưng ông Whitlam lại là thủ tướng duy nhất của Úc bị sa thải. Quyết định bãi nhiệm ông Whitlam do Toàn quyền John Kerr thực hiện vào ngày 11-11-1975.

Sau khi rời chính trường, nhà lãnh đạo thất thế trở thành đại sứ của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO). Ông thường xuyên xuất hiện tại cuộc họp quan trọng của Đảng Lao động Úc.

Phu nhân của ông Whitlam, bà Margaret, qua đời vào năm 2012 ở tuổi 92, sau 70 năm chung sống hạnh phúc cùng 4 người con.

Lễ hỏa táng và tưởng niệm công cộng sẽ được gia đình cựu thủ tướng Whitlam tổ chức bên cạnh lễ rủ cờ trên toàn quốc vào ngày 21-10.