Bị phạt tù nếu trốn đóng bảo hiểm xã hội

Gian lận, trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT) là những tội danh quy định tại Bộ luật Hình sự sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ ngày 1-1-2018. Theo đó, doanh nghiệp sử dụng lao động nếu vi phạm có thể sẽ bị phạt tù.

Người lao động làm thủ tục về chế độ chính sách tại Bảo hiểm xã hội tỉnh.

Đây là chế tài cần thiết không chỉ đối với cơ quan BHXH, mà còn là hành lang pháp lý hữu hiệu để bảo vệ quyền lợi người lao động trong việc xử lý các doanh nghiệp vi phạm quy định về BHXH, BHYT, BHTN.

* Hàng ngàn doanh nghiệp nợ BHXH

Những năm gần đây, việc thực hiện quy định về BHXH đối với người lao động tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh được thực hiện khá tốt, quyền lợi người lao động được bảo đảm hơn. Tuy nhiên, vẫn còn không ít đơn vị gian lận, trốn đóng BHXH cho người lao động gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của công nhân; đồng thời cơ quan BHXH gặp không ít khó khăn trong quản lý, giải quyết các chế độ, chính sách liên quan.

Tình trạng người lao động tìm đến các cơ quan quản lý nhà nước, như: Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh, Sở Lao động - thương binh và xã hội, tổ chức Công đoàn cơ sở để khiếu nại bị chủ doanh nghiệp “quỵt” tiền BHXH, BHTN, BHYT; đặc biệt đối tượng thai sản, ốm đau... diễn ra khá phổ biến. Tuy nhiên, do những chế tài đối với các doanh nghiệp chưa đủ mạnh nên tình trạng trên vẫn tiếp diễn trong suốt thời gian dài. Những doanh nghiệp “có tiếng” nợ đọng BHXH với số tiền lớn và kéo dài hiện nay phải kể đến các đơn vị: Công ty cổ phần Lilama 45-1 nợ 28 tháng với số tiền trên 29 tỷ đồng của 640 lao động; Công ty TNHH KL Texwell Vina nợ 5 tháng với số tiền 17,38 tỷ đồng của 1,9 ngàn lao động; Công ty TNHH KumSung Vina nợ 76 tháng với số tiền 10 tỷ đồng của 60 lao động... Ngoài ra còn hàng ngàn đơn vị khác đang nợ đọng BHXH của người lao động với khoản tiền không nhỏ.

* Thêm chế tài bảo vệ quyền lợi người lao động

Trước thực trạng cơ quan chức năng đang lúng túng tìm cách giải quyết tình trạng các doanh nghiệp nợ BHXH, dẫn đến quyền lợi của người lao động bị thiệt thòi thì luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 chính là hành lang pháp lý trong trách nhiệm bảo vệ quyền lợi người lao động. Theo đó, tổ chức hay cá nhân có các hành vi vi phạm, như: chiếm đoạt tiền BHXH, BHYT; làm hồ sơ giả hoặc làm sai lệch nội dung hồ sơ BHXH, BHTN… thì sẽ bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 1 tỷ đồng; phạt tù từ 3 tháng đến 7 năm.

Đánh giá về tình trạng nợ “xấu” BHXH trong thời gian qua, Giám đốc BHXH tỉnh Phan Văn Mến cho biết BHXH hiện công khai những doanh nghiệp nợ BHXH cũng như thông tin người lao động tham gia bảo hiểm trên website để mọi người kịp thời phát hiện quyền lợi của mình bị “chiếm dụng”. Theo ông Mến, quy định mới này rất quan trọng và cần thiết trong việc răn đe các đơn vị vi phạm, trốn hoặc nợ đọng BHXH. Đây là công cụ hữu hiệu nhất để cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý các đơn vị sai phạm. “Để luật phát huy hiệu quả, thời gian tới BHXH sẽ tăng cường thanh tra các đơn vị sử dụng lao động nhằm kịp thời phát hiện vi phạm, xử lý theo điều luật mới mà không cần phải khởi kiện ra tòa. Khi quy định mới có hiệu lực sẽ là công cụ cho các ngành chức năng trong việc xử lý, giải quyết doanh nghiệp cố tình nợ đọng BHXH” - ông Mến nhấn mạnh.

Ngọc Liên