Bán chim chằng nghịch: "Ảo thuật" biến chim cút thành chim rừng

Thời gian gần đây, trên quốc lộ 1, đoạn thuộc huyện Thống Nhất, xuất hiện một số người dân bày bán bên đường thịt chim đã làm sẵn… Những người bán hàng trên giới thiệu đó là thịt chim chằng nghịch, một loài hoang dã thịt ăn ất ngon.

Thời gian gần đây, trên quốc lộ 1, đoạn thuộc huyện Thống Nhất, xuất hiện một số người dân bày bán bên đường thịt chim đã làm sẵn…

Một điểm đề bảng bán thịt chim chằng nghịch trên quốc lộ 1, xã Hưng Lộc, huyện Thống Nhất. Ảnh: H.Thắng

Những người bán hàng trên giới thiệu đó là thịt chim chằng nghịch, một loài hoang dã thịt ăn ất ngon. 

* Chim cút giả chim hoang dã

Trong vai một người cần mua chim chằng nghịch về nhậu, chúng tôi ghé vào điểm bán chim của bà Nguyễn Thị Hồng trên quốc lộ 1, đoạn thuộc ấp Hưng Hiệp (xã Hưng Lộc, huyện Thống Nhất).

Thấy chúng tôi tấp xe vào, bà Hồng đon đả chào mời: “Mấy chú mua chim này về nhậu thì không gì bằng. Chim này chỉ sinh sống ở vùng rừng Đồng Tháp Mười. Chị phải đặt hàng từ dưới mang lên mới có, chứ trên này kiếm đỏ mắt cũng chẳng thấy”. Chim mà bà Hồng quảng cáo đã làm sạch sẽ, thịt quay vàng ươm, mùi thơm lựng. Khi chúng tôi ngỏ lời muốn mua chim chằng nghịch còn sống, loại mỏ dài như trên mạng hay giới thiệu, bà Hồng cho rằng loại chim này khi bắt được rất khó sống, hơn nữa vì vận chuyển đường xa nên hầu hết đều chết, buộc phải giết thịt. “Người ta nói chim chằng nghịch mỏ dài, thân thon, còn loại chị bán vì sao mỏ ngắn, thân mập?” - bạn tôi hỏi. Bà Hồng liền thanh minh: “Chằng nghịch có 2 loại, mỏ dài giá 400 ngàn đồng/kg hiếm lắm, còn mỏ ngắn chỉ khoảng 120-150 ngàn đồng/kg. Mấy chú không mua thì thôi, hỏi chi nhiều vậy?”. Nại lý do muốn mua chim chằng nghịch mỏ dài và còn sống nhưng không có nên chúng tôi cáo từ.

Quầy hàng của anh Phạm Văn Trung trên quốc lộ 1, thuộc ấp Ngô Quyền, xã Bàu Hàm 2, huyện Thống Nhất cũng giới thiệu bán chim chằng nghịch.

Cách chỗ bán thịt chim của bà Hồng khá xa thuộc ấp Ngô Quyền, xã Bàu Hàm 2 là điểm bày khá nhiều chim đã làm thịt sẵn của một thanh niên tên Phạm Văn Trung. Khi thấy chúng tôi ghé vào, anh Trung niềm nở mời chào đồng thời nài nỉ mua giúp cho ít chim. Nói về chim chằng nghịch, Trung tỏ vẻ thành thạo cho biết đây là loài chỉ sống trong rừng nên thịt rất ngon. Chỉ tới mùa, thợ săn lùng sục nhiều ngày trời mới bắt được cả đàn. Anh ta quả quyết, chim chằng nghịch anh bán là hàng “độc”, nếu mua về không đúng loại chim này mai đem xuống sẽ được hoàn trả tiền. Thế nhưng, lúc nghe chúng tôi đặt vấn đề mua chim chằng nghịch mỏ dài còn sống, người này không vui, nói rằng đường vận chuyển từ miền Tây lên vài trăm cây số, chim nào mà sống được.  

Biết chúng tôi tìm mua chim chằng nghịch, một số người buôn bán bên vệ đường quốc lộ 1 cho biết mấy quầy hàng ghi bảng bán chim chằng nghịch để lừa khách hàng. Có người còn tiết lộ, nghe mấy người bán chim trao đổi với nhau phải ghi là chim chằng nghịch thì mấy tay nhậu mới mua, còn thực tế đó là chim cút già sau thời gian đẻ hết trứng nên bị loại. “Tôi là dân miền Tây từ nhỏ tới lớn mới phiêu bạt về Đồng Nai nên biết rất rõ, chim chằng nghịch là loài hoang dã sống trong rừng. Loại chim này mỏ dài, chân dài, thân mình gần giống với cò. Thời gian qua, do bị săn bắt quá nhiều nên giờ loại này ít xuất hiện ở miền Tây, làm gì có chuyện bây giờ chim chằng nghịch ở đâu xuất hiện nhiều thế” - người đàn ông bán hàng rong gần chỗ bán chim khẳng định. 

* Không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Thực tế, qua những tư liệu thì đúng như người bán hàng rong mô tả, chim chằng nghịch có mỏ và chân dài, mình thon. Trong khi đó, những con chim được bày bán trên quốc lộ 1 có mỏ ngắn, chân ngắn, thân hình mập mạp. Những con chim này sau khi làm lông xong, được người bán dùng đèn khò ga thui nên thịt chim có màu vàng ươm rất bắt mắt. Điều đáng nói ở đây là tình trạng bày bán thực phẩm trên đường, nhưng hàng hóa không được che đậy nên chắc chắn không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Bởi mọi lúc, quốc lộ 1 là tuyến đường liên tục có nhiều xe qua lại nên không thể tránh khỏi bụi bặm bám vào thịt chim. Nói cách khác, thịt chim bán tại những điểm nêu trên dù là chim chằng nghịch hay chim gì khác thì người tiêu dùng nên thận trọng trước khi mua, bởi không thể đảm bảo sạch sẽ đối với người dùng.

Trao đổi về tình trạng bày bán chim chằng nghịch tràn lan trên quốc lộ, một cán bộ kiểm lâm liên huyện Thống Nhất - Trảng Bom cho biết đó là kiểu mua bán mang tính chất “treo đầu dê, bán thịt chó”. Theo người này, cơ quan chức năng thường xuyên đi kiểm tra, xác định đó chính là chim cút đẻ đã quá lứa chứ không phải chim chằng nghịch. Điều này đã được người bán thừa nhận để “xin” bỏ qua, vì nếu là chim hoang dã mà bày bán công khai sẽ bị xử phạt. “Chúng tôi đã nhắc nhở người bán không được trưng bảng quảng cáo bán chim chằng nghịch, vì hình thức này có dấu hiệu lừa người tiêu dùng. Riêng việc xử lý các điểm bán chim “cút” trên quốc lộ 1 có khả năng gây mất an toàn thực phẩm đối với người sử dụng, thuộc trách nhiệm của chính quyền địa phương và ngành thú y.

Đỗ Duy - Hữu Thắng