Bà Lê Thị Mộng Thu (ở KP.3, phường Tân Biên, TP.Biên Hòa) được nhiều người biết đến bởi tài khéo léo bổ cau, têm trầu cánh phượng.
Nghề này theo bà hơn 30 năm và giúp bà có cuộc sống tạm ổn. Trầu têm cánh phượng có nguồn gốc từ miền Bắc. Ngày xưa, người Bắc hay ăn trầu nên có tục lệ khách đến nhà thường mời trầu và nước. Sự khéo léo của các cô gái, phụ nữ Bắc đôi khi được đánh giá qua những miếng cau được bổ sẵn và lá trầu được têm. Trầu têm cánh phượng thường được dùng trong những ngày trọng đại như: cưới hỏi, lễ tết, giỗ chạp... Sau này nhiều người Bắc di cư vào Nam đem theo cách têm trầu cánh phượng. Nhiều gia đình gốc Bắc vào Nam sinh sống qua 2-3 thế hệ vẫn giữ truyền thống vào những dịp trọng đại phải có quả cau bổ sẵn làm 4 hoặc 6 miếng và 3-5 lá trầu têm cánh phượng để cúng ông bà, tổ tiên. Nhiều người Nam sống gần người Bắc lâu ngày cũng học theo truyền thống này. Nhưng cách bổ cau, têm trầu cánh phượng ngày càng ít người biết làm vì đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo tay. Tại Đồng Nai, mỗi chợ đều có 2-3 tiệm có bán cau trầu, nhưng số người biết têm trầu cánh phượng đếm trên đầu ngón tay. Cũng chính vì vậy mà bà Thu đã được rất nhiều tiệm bán cau trầu, đồ cưới tại TP.Biên Hòa và những huyện lân cận đặt hàng. Và bà chỉ còn nhớ láng máng là mình đã từng têm trầu cánh cánh phượng cho cả ngàn đám cưới hỏi.
Bà Thu cho biết: “Vào cuối tuần, nhiều hôm tôi làm không kịp vì nhiều nơi đặt hàng. Trầu têm cánh phượng rất khó làm, có những người học mãi vẫn têm không được. Ngoài đòi hỏi chọn lá trầu đẹp, còn phải tỉ mỉ khéo tay, quá trình têm chỉ cần mạnh tay chút là lá trầu dập phải bỏ đi, nhẹ tay quá trầu têm lỏng tay khách mang đi đường dễ bung ra”. Cũng chính vì thế nhiều khách hàng từ các huyện Trảng Bom, Long Thành cũng lặn lội đến tận phường Tân Biên tìm bà đặt mua trầu cánh phượng... Theo lời bà Thu, nghề này bà học từ bà nội của mình lúc khoảng 14-15 tuổi. Sau này lớn lên ra buôn bán bà chọn bán trầu cau, các loại bánh, sản phẩm dành cho các dịp lễ, cưới hỏi. Có miếng trầu cánh phượng trong dịp cưới hỏi, lễ tết, giỗ chạp sẽ khiến cho những sản vật dâng lên tổ tiên thêm long trọng.
Khánh Minh