Thế giới
Vụ đầu độc cựu điệp viên: Anh trục xuất các nhà ngoại giao, đóng băng tài sản Nga
TTO - Bất chấp các tín hiệu từ Nga, ngày 14-3, Thủ tướng Anh Theresa May tuyên bố London không hoan nghênh 23 nhà ngoại giao Nga ở Anh. Mọi liên lạc ngoại giao cấp cao giữa hai nước bị đình chỉ.
Thủ tướng Anh Theresa May phát biểu trước quốc hội ngày 14-3 - Ảnh: REUTERS
Trong bài phát biểu trước quốc hội, bà May nói thấy hối tiếc giùm Tổng thống Nga Vladimir Putin vì "đã chọn cách hành xử theo kiểu đó".
"Nhiều người trong chúng ta nhìn về nước Nga hậu Xô viết với niềm hi vọng. Nước Anh đã muốn xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp hơn với Nga. Chúng ta không có vấn đề gì với người dân Nga nhưng thật bi kịch khi Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chọn hành xử theo cách đó", hãng thông tấn AFP dẫn lời bà May nói thẳng.
Ngày 5-3, cựu đại tá tình báo Nga Sergei Skripal cùng con gái bị phát hiện nằm bất tỉnh trên băng ghế ở thành phố Salisbury (Anh). Cả hai được đưa vào bệnh viện sau đó, nơi người ta phát hiện họ đã bị đầu độc bằng Novichok - chất cực độc được phát triển từ thời Liên Xô.
Chính quyền London ngay sau đó cáo buộc Mátxcơva phải chịu trách nhiệm cho vụ việc này. Các nước châu Âu khác đứng về Anh. London xem sự việc là một sự vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của nước này, đe dọa tới an ninh quốc gia của họ.
"Đây không phải là lần đầu tiên nước Nga có các hành động chống lại Anh", bà May nhấn mạnh.
Người đứng đầu chính phủ Anh tuyên bố 23 người sắp bị trục xuất không phải là nhà ngoại giao mà thực chất là "các đặc vụ Nga không khai báo". "Họ sẽ có một tuần để rời khỏi Anh. Đây sẽ là vụ trục xuất lớn nhất trong vòng 30 năm qua", bà May khẳng định.
Song song với việc trục xuất, tất cả các tài sản của Nga ở Anh bị phát hiện đang được sử dụng để "đe dọa tính mạng hay tài sản của công dân Anh" sẽ bị đóng băng. Thủ tướng Anh cũng tuyên bố sẽ "triệt thoái" mạng lưới tình báo của Nga tại Anh để nó không thể xây dựng trở lại trong thời gian ngắn.
"Sẽ không có bất kỳ thành viên nội các nào hoặc thành viên hoàng gia xuất hiện tại sự kiện World Cup năm nay ở Nga. Tất cả các liên lạc ngoại giao song phương giữa Anh và Liên bang Nga sẽ bị đình chỉ", bà May nhấn mạnh.
Đại tá tình báo quân sự của Nga Sergei Skripal từng bị kết án 13 năm tù giam vào năm 2006 vì làm gián điệp cho Anh - Ảnh: AFP
Phản ứng trước các động thái mới từ Anh, Đại sứ quán Nga tại Anh tuyên bố đó là các hành động "thù địch, phi lý và thiển cận", nhấn mạnh bà May phải chịu trách nhiệm cho mối quan hệ sắp sửa đổ vỡ giữa Nga và Anh.
Trước đó cùng ngày 14-3, đáp lại tối hậu thư của bà May, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhấn mạnh rằng Matxcơva sẵn sàng hợp tác điều tra với London trong khuôn khổ Công ước về cấm vũ khí hóa học. Điều này đồng nghĩa phía Anh phải công bố bằng chứng phạm tội - tức chất độc Novichok vốn bị cho là sản phẩm chế tạo thời Liên Xô - cho Nga.
Trong một tuyên bố khác, Đại sứ quán Nga tại Anh cũng nêu rõ rằng nước này không trả lời tối hậu thư của Anh yều cầu Nga phải cung cấp các thông tin nắm giữ về vụ đầu độc trước ngày 13-3 vì đến nay, các chuyên gia của Matxcơva vẫn chưa được tiếp cận với hóa chất mà phía London cho là sử dụng trong vụ đầu độc cựu đại tá Skripal cùng con gái Yulia.
Một quan chức khác của Nga, Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại Denis Manturov tuyên bố Nga đã tiêu hủy tất cả vũ khí hóa học từ thời Liên Xô. Lô vũ khí hóa học cuối cùng đã bị hủy vào tháng 11-2017.
Các nhà lãnh đạo châu Âu dự kiến sẽ thảo luận về vụ đầu độc trong một cuộc gặp thượng đỉnh vào tuần tới, theo hãng tin Reuters. Pháp, quốc gia nhấn mạnh quan hệ đồng minh chiến lược với Anh, ngày 14-3 cho rằng còn quá sớm để Paris đưa ra phản ứng chính thức trước vụ việc.
