TTO - Sự trưởng thành của đàn ông bộ lạc Hamars ở Ethiopia không tính bằng tuổi mà tính bằng việc họ nhảy qua lưng những con bò hay không.
Lễ trưởng thành là một nghi lễ độc đáo diễn ra ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Đó là một dấu mốc tâm linh, văn hóa quan trọng đối với mỗi người khi họ chính thức được cộng đồng nơi mình sống công nhận bước qua ranh giới từ một thiếu niên thành người lớn.
Tại mỗi quốc gia, mỗi nền văn hóa lại có cách thức tổ chức lễ trưởng thành khác nhau. Một số nghi lễ mang tính chất tâm linh, một số vui vẻ, một số khác lại có phần kỳ lạ, độc đáo.
Một trong số những nghi lễ trưởng thành độc đáo nhất thế giới là của những nam thanh niên bộ Hammer (hay Hamars) ở Ethiopia.
Những người đàn ông lùa bò vào hàng trước nghi lễ. Ảnh: Double Dutch World Safari
Theo Cơ quan Thống kê Ethiopia, bộ lạc Hamars có khoảng 42.000 người, sống tập trung ở vùng phía nam đất nước.
Người dân bộ lạc Hamars duy trì một lối sống truyền thống không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài. Họ sống chủ yếu bằng nghề chăn nuôi gia súc, do đó văn hóa của họ ít nhiều liên quan đến việc chăm sóc, coi trọng đàn gia súc.
Nghi lễ trưởng thành truyền thống của thanh niên thuộc bộ lạc được tổ chức sau mùa thu hoạch, trong khoảng từ tháng 7 đến nửa đầu tháng 9. Hiện nay vì thời tiết thay đổi, thường có mưa lớn, nên nghi lễ này được rời đến tháng 3 hàng năm.
Buổi lễ kéo dài cả ngày với nhiều nghi thức văn hóa như ăn uống, ca hát, nhưng phần ấn tượng nhất của nó là nghĩ lễ đánh vào người phụ nữ và lễ nhảy qua lưng bò của chàng trai.
Người tham gia được Maza dẫn đi lấy đà chạy nhảy qua lưng bò. Ảnh: Ambaland
Để được cộng đồng công nhận là "đàn ông", tất cả nam giới của bộ lạc đều phải tham gia nghi lễ "nhảy qua lưng bò" - Bull-Jumping (Ukuli Bula).
Sự trưởng thành của đàn ông Hamars không tính bằng tuổi mà tính bằng việc họ vượt qua nghi lễ hay không.
Nếu nhảy qua lưng bò thành công, họ không còn bị coi là một "cậu bé" mà đã trở thành "quý ông" thực sự của bộ lạc.
Khi đó, họ được phép tham gia vào các hoạt động lớn, được phép kết hôn với cô gái mình thích và được coi trọng hơn.
Nếu không vượt qua, họ vẫn chỉ là một "cậu bé" dù đã nhiều tuổi và phải thực hiện nghi lễ vào năm tiếp theo.
Người tham gia không mặc quần áo và nhảy qua lưng những con bò. Ảnh: Dailymotion
Tất cả dân làng sẽ cùng tham gia vào buổi lễ này. Những người đàn ông sẽ dắt những con bò đứng sát nhau thành một hàng. Lưng bò được bôi thêm một lớp mỡ động vật để làm trơn, nhằm tăng độ thử thách cho người nhảy.
Người thanh niên lúc này không được mặc quần áo, sẽ lấy đà cách đó vài bước chân, nhảy lên và chạy qua lưng của tất cả những con bò này. Anh ta cần nhảy như vậy 4 lượt mà không được để ngã.
Những phụ nữ nhảy múa cổ vũ cho người thanh niên tham gia lễ trưởng thành. Ảnh: Louis Montrose Photography`
Để cổ vũ cho người thanh niên đó, những người phụ trong gia đình cũng tham gia vào một nghi thức đặc biệt có phần đau đớn. Tất cả chị em gái, bạn gái sẽ mặc váy bằng da bò, đeo trang sức bằng đá, hạt, vỏ ốc và cùng nhau nhảy múa, hát ca cầu xin may mắn cho người thanh niên.
Mỗi phụ nữ là người thân và bạn gái của người thanh niên sẽ nhảy múa cùng một cây roi tự tay họ chọn. Ảnh: Hi Travel Tales
Sau đó, bạn gái của người thanh niên sẽ đến trước mặt Maza để xin được… đánh bằng chính cây roi của mình, nhằm thể hiện tấm lòng và tình yêu dành cho bạn trai mình.
Maza là nhân vật quan trọng, tham gia vào hầu hết các nghi thức trong lễ trưởng thành của người Hamars. Đó một nam giới độc thân nhưng đã vượt qua lễ trưởng thành.
Người này đeo trang sức bằng lông vũ, vòng hạt và cầm một cây roi dài quật vào lưng cô gái.
Cô gái phải chịu đau dù trên lưng bị tứa máu. Những vết sẹo chằng chịt trên lưng người phụ nữ Hamars sau này giống như niềm tự hào về tình yêu, sự hi sinh dành cho người đàn ông của họ.
Buỗi lễ diễn ra thành công khi người thanh niên thực hiện được bốn lần nhảy qua bò mà không bị ngã. Anh được Maza dẫn đi vòng quanh trong tiếng reo vui chúc tụng của dân làng.
Sau buổi lễ đó, người thanh niên được công nhận như một người trưởng thành và có quyền tự do kết hôn.
Người phụ nữ chấp nhận chịu đau để tăng sức mạnh cho người đàn ông. Ảnh: PhotoBurst
Thông thường, nghi lễ trưởng thành sẽ diễn ra trong khoảng 8 ngày. Trong 8 ngày đó có nhiều thanh niên của bộ lạc cùng tham gia nhảy bò.
Theo đó, cuộc đời người đàn ông bộ lạc Hamars sẽ trải qua 4 giai đoạn.
Giai đoạn từ ấu thơ đến khi tham gia lễ trưởng thành được gọi là Ukuli, khi đã nhảy qua lưng bò sẽ trở thành Cherkari trong 8 ngày.
Sau 8 ngày, anh ta chuyển sang giai đoạn của một Maza, nghĩa là đàn ông trưởng thành còn độc thân.
Sau khi kết hôn, anh ta trở thành Danza và giữ trạng thái này đến hết cuộc đời.
Nhiều du khách đến xem nghi lễ độc đáo này. Ảnh: Simien Image Tour and Travel
Lễ trưởng thành của bộ lạc Hamars mang đậm màu sắc văn hóa bản địa, thu hút sự quan tâm chú ý của rất nhiều người.
Mỗi năm vào tháng 3, có hàng nghìn du khách quốc tế Ethiopia để được chứng kiến nghi lễ độc đáo này.