Ái nữ Ivanka - cầu nối của Trump với người phản đối

Con gái Ivanka của tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump được tin là sẽ có ảnh hưởng lớn trong chính quyền mới, khi là cầu nối với các nhóm phản đối ông Trump.

Donald Trump và con gái Ivanka Trump. Ảnh: Albert H. Teich

Ivanka đã gây ấn tượng mình là một người ôn hòa khi thu xếp nhiều cuộc họp giữa cha và các nhà bảo vệ môi trường, cũng như cựu phó tổng thống Mỹ Al Gore và tài tử điện ảnh Leonardo DiCaprio, theo Washington Post. Ái nữ của tỷ phú bất động sản còn tham gia đối thoại với nhiều nhà hoạt động vì nữ quyền nổi tiếng.

Những động thái này khiến giới chuyên gia đặt ra câu hỏi phải chăng Ivanka Trump đang cho thấy niềm đam mê và hết mình vì hoạt động chính trị, hay chỉ đơn giản đang tìm cách đánh bóng bản thân để quảng bá cho nhãn hàng thời trang của mình, vốn chủ yếu nhắm tới khách hàng là phụ nữ trẻ.

Hai khía cạnh này có lẽ không thể tách bạch hoàn toàn. Sự nổi tiếng cùng khả năng tiếp cận những người theo đường lối tự do, nhiều ảnh hưởng mà Ivanka có được cho thấy mức độ đan xen phức tạp giữa những lợi ích kinh tế và chính trị khi ông Trump bước vào chính trường, cho dù các thành viên gia đình tỷ phú này đang nỗ lực phân định rạch ròi.

Trong khi hai con trai lớn của ông Trump là Donald Jr. và Eric nhiều khả năng sẽ điều hành hoạt động kinh doanh bất động sản thay cho cha khi ông Trump làm tổng thống, con gái Ivanka cùng chồng là Jared Kushner có thể giữ vai trò như những cố vấn không chính thức nhưng có nhiều ảnh hưởng.

Có khả năng Ivanka sẽ giảm đáng kể vai trò của mình trong các doanh nghiệp của cha, nhưng chưa rõ liệu cô có từ bỏ quyền kiểm soát tại nhãn hàng thời trang do chính cô tạo lập hay không. Một trong những cố vấn giấu tên của Ivanka cho biết "cô đang xác định xem vai trò của mình sẽ là gì", và cô ấy biết rằng phải "tách bạch các lợi ích thương mại khỏi nhiệm vụ chính trị".

Việc không gần gũi với phụ nữ trẻ có thể gây rủi ro tài chính cho hoạt động kinh doanh của Ivanka Trump. Những người phản đối ông Trump đã tấn công nhãn hàng của Ivanka bằng một cuộc tẩy chay.

Một khảo sát của Cosmopolitan - Morning Consult được thực hiện hồi mùa hè với 3.000 cử tri đã đăng ký cho thấy 28% phụ nữ tuổi từ 18 -34 có cái nhìn tích cực về Ivanka, trong khi 42% có đánh giá tiêu cực.

Nhưng một khảo sát mới đây hơn lại cho thấy chiến dịch vận động tranh cử cho cha mình không khiến hoạt động kinh doanh của Ivanka bị ảnh hưởng. Theo Forbes, hồi tháng 10, hãng nghiên cứu Brand Keys đã phỏng vấn 950 phụ nữ thành thị tuổi từ 18 - 35 xem liệu họ có tiếp tục mua sản phẩm của Ivanka hay không. Kết quả là hơn một nửa người được khảo sát trả lời "có khả năng rất cao" hoặc "có khả năng cao". 17% trả lời "ít khả năng" hoặc "hoàn toàn không" mua. Số còn lại, 32%, trả lời "có lẽ sẽ mua".

Kể từ sau cuộc bầu cử, vấn đề về xung đột lợi ích đã nảy sinh khi Ivanka Trump xuất hiện trong một cuộc họp của cha với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, còn công ty của Ivanka thì chào bán chiếc vòng cổ kim cương trị giá 10.800 USD cô đeo khi phỏng vấn trong chương trình "60 Minutes" với kênh CBS, khiến khán giả phản ứng tiêu cực.

Theo nhà sử học William Searle, người chuyên theo dõi các đời tổng thống Mỹ, Ivanka thực sự là người chưa từng có tiền lệ. Con gái của nhiều tổng thống Mỹ, kể cả con dâu, từng giữ vai trò như bà chủ Nhà Trắng nhưng chưa một ai có vai trò cố vấn chính sách nhiều ảnh hưởng với công chúng.

"Cô ấy khác biệt vì cô ấy là một phụ nữ hiện đại có sự nghiệp của riêng mình", ông Searle nói. "Nếu có người thông minh và làm được việc thì tại sao không để người đó làm".

Nếu người đắc cử không phải ông Trump mà là bà Hillary Clinton, nhiều người tại Washington có khả năng cũng sẽ đặt ra câu hỏi tương tự, khi con gái của nhà Clinton cũng có vai trò lớn tại quỹ từ thiện của gia đình.

Tài sản quý của Trump

Một số người quen Ivanka và chồng cho rằng họ sẽ là tài sản vô giá của ông Trump trong nỗ lực gây dựng lòng tin với các nhóm phản đối tổng thống đắc cử.

"Họ là hai người quý giá nhất của tổng thống đắc cử với tư cách cầu nối với những cử tri khác nhau", Kevin Sheekey, người từng quản lý 3 chiến dịch tranh cử của cựu thị trưởng New York Michael R. Bloomberg, cho biết. "Sự thành công của chính quyền mới phụ thuộc vào khả năng của vợ chồng Ivanka trong việc xây dựng mối quan hệ tại những nơi khó nghĩ đến nhất".

Ivanka có kế hoạch tập trung chủ yếu vào các vấn đề liên quan đến phụ nữ và gia đình mà cô từng nêu trong chiến dịch tranh cử của cha mình. Bên cạnh đó cô còn có mối quan tâm mới là biến đổi khí hậu, vốn là đề tài bàn thảo trong cuộc gặp gỡ giữa ông Trump và cựu phó tổng thống Al Gore cũng như tài tử điện ảnh DiCaprio.

Ivanka vẫn khá kín tiếng về các vấn đề môi trường. Ông Trump cùng ba người con lớn hồi tháng 12/2009 từng ký một bức thư ngỏ trên New York Times gửi đến Tổng thống Obama, đề nghị ông xây dựng một thỏa thuận biến đổi khí hậu toàn cầu.

Năm 2012, vợ chồng Ivanka từng tham dự một buổi tiệc tối của Nhà Trắng mời các phóng viên với tư cách khách của ông Bloomberg, và ngồi cùng bàn giám đốc điều hành Michael Brune của tổ chức phi chính phủ Sierra Club. Tổ chức này từng nhận được hàng chục triệu USD từ ông Bloomberg để đóng cửa hàng loạt mỏ than khắp nước Mỹ. Cả nhóm đã bàn thảo về các vấn đề biến đổi khí hậu và ông Sheekey nhớ rằng ông Brune khi đó đã bị vợ chồng Ivanka gây ấn tượng mạnh.

Tuy nhiên, ông Brune nói rằng ấn tượng tốt đẹp về Ivanka và Jared Kushner đang bị ảnh hưởng bởi quyết định của ông Trump trong việc bổ nhiệm những nhân sự then chốt, cũng như lập trường về chính sách. Việc tổng thống đắc cử đề cử cựu chưởng lý bang Oklahoma Scott Pruitt vào ghế giám đốc Cơ quan Bảo vệ Môi trường bị ông Brune so sánh như "chọn một kẻ phóng hỏa phụ trách cơ quan chữa cháy".

"Bất kỳ nhà vận động đáng tin cậy nào đều biết rõ sự khác biệt giữa việc có thể tiếp cận và tạo được ảnh hưởng, điều quan trọng là chúng ta không bị lừa bịp bởi những gì chính quyền này đang làm", ông Brune nói. "Thật tuyệt khi Ivanka và Jared có thể, dù chỉ là đôi khi, cảm thấy biến đổi khí hậu là một vấn đề. Tuy nhiên, cho đến khi họ đề ra chính sách thì đó vẫn chỉ là một vấn đề ngoài lề".

Với số ít lựa chọn còn lại, những nhóm hoạt động nổi tiếng giờ xem con gái và con rể ông Trump như những đồng minh tiềm năng. Một người ủng hộ mạnh mẽ cho tổ chức phi lợi nhuận về sức khỏe sinh sản Planned Parenthood cho biết họ đang tìm cách tiếp cận cặp đôi này.

Dù vậy, người này cũng cho biết "chúng tôi vẫn phải duy trì nhận định rằng chưa thể thở phào", khi cả ông Trump lẫn phó tướng Mike Pence đều phản đối quyền nạo phá thai và xem việc ngăn chặn Planned Parenthood như ưu tiên hàng đầu.

Chiến lược gia Kirk Fordham chuyên tư vấn cho các nhóm hoạt động ước tính "chưa tới 10%" những tổ chức như vậy lên sẵn "kịch bản ứng phó với Trump" trước cuộc bầu cử. Giờ thì họ cần phải huy động các thành viên đảng Cộng hòa. "Bạn sẽ phải lập bản đồ quyền lực những người họ hàng và bạn bè của ông Trump tại New York, bởi hầu như toàn bộ họ đều là những người có tư tưởng tự do".

Hoàng Nguyên