Ra ngoài trời có thể thay đổi hoạt động của não?

TTO - Theo một nghiên cứu gần đây, ra ngoài trời có thể làm thay đổi cách làm việc của bộ não theo cách không ngờ đến.

Hoạt động ngoài trời được chứng minh có lợi cho sức khỏe, nhưng một nghiên cứu mới đây nói nếu hoạt động ở nơi ồn ào như thành thị sẽ ảnh hưởng không tốt đến não - Ảnh: GETTY

"Bộ não của bạn dường như phải làm việc vất vả hơn và ít hiệu quả hơn khi nó ở ngoài trời", Kyle Mathewson, giáo sư tâm lý tại Đại học Alberta ở Canada và là người đứng đầu trong cuộc nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Brain Research, cho hay.

Trong nghiên cứu của mình, giáo sư Mathewson cùng nghiên cứu sinh Joanna Scanlon đã theo dõi hoạt động não của 12 tình nguyện viên khi họ lắng nghe một loạt âm thanh. Mọi người được hướng dẫn nhấn một chiếc nút khi nghe một trong hai âm thanh. 

Việc này được thực hiện 2 lần: lần thứ nhất là trong lúc ngồi yên trong một phòng nghiên cứu yên tĩnh, đèn mờ mờ, lần thứ hai là trong lúc đạp xe ngoài trời dọc theo một con phố. 

Mục tiêu của nghiên cứu là xem bộ não hoạt động như thế nào trong 2 môi trường trên, và nó có bị thay đổi bởi một hoạt động ngoài trời hàng ngày (như đạp xe) hay không.

Đáng ngạc nhiên là họ thấy rằng trong khi ở ngoài trời, não của những đối tượng nghiên cứu không phản ứng mạnh mẽ bằng, có lẽ là vì sự tập trung của họ còn phải dành cho những tác nhân "cạnh tranh" khác. 

"Một loại sóng não thường được nhận thấy trong phòng thí nghiệm khi tâm trí được nghỉ ngơi hay ở trạng thái thiền gần như đã biến mất trong không khí trong lành", giáo sư Mathewson cho biết.

Ông phân tích: ngoài trời có vô số âm thanh và hình ảnh từ xe cộ, những người xung quanh, cây cối, chim chóc, gió và không khí lạnh. Tất cả những yếu tố đó cạnh tranh với nhiệm vụ mà các tình nguyện viên đang thực hiện trong cuộc nghiên cứu, buộc bộ não của họ phải làm việc vất vả hơn để đạt được kết quả tương tự.

Tuy nhiên, việc đạp xe dường như không tạo ra nhiều khác biệt lên hoạt động của não. Trong một thử nghiệm trước đó của giáo sư Mathewson, mọi người phải đạp một loại xe đứng yên trong nhà. Kết quả cho thấy hoạt động của não trong khi đạp xe trong nhà không khác nhiều so với khi họ ngồi yên trong nhà. 

Trong một thử nghiệm tiếp theo, các nhà nghiên cứu cho mở một đoạn ghi âm tiếng xe trong môi trường phòng thí nghiệm, họ cũng quan sát thấy có sự suy giảm trong hoạt động của bộ não.

Hiện còn quá sớm để nói rằng những thay đổi trong bộ não này là tích cực hay tiêu cực, và giáo sư Mathewson cho biết kết quả của ông không phải lúc nào cũng đúng cho mọi môi trường ngoài trời. Chẳng hạn như một đồng cỏ yên tĩnh có thể không làm cho bộ não bị căng thẳng như khi ở thành thị. 

Ngoài ra, do những người trong nghiên cứu trên vẫn có thể hoàn thành cuộc thử nghiệm ngoài trời, dù phản ứng về mặt nhận thức của họ có suy giảm, nên các nhà nghiên cứu cũng đang lặp lại thử nghiệm này bằng cách dùng những "nhiệm vụ" có mức độ khó hơn.

"Chúng tôi nghĩ rằng nhiệm vụ này là quá dễ và chúng tôi không thể hiểu và diễn tả được hết tác động. Chúng tôi sẽ cố gắng làm cho nó khó hơn một chút và có những nhiệm vụ khó hơn để xem bộ não bị suy giảm chức năng ở đâu", giáo sư Mathewson nói.

Tin mừng là đột phá gần đây trong công nghệ - đó là việc tạo ra được những thiết bị nhỏ, cầm tay, có thể mang ra ngoài trời để theo dõi bộ não, không những làm cho nghiên cứu này trở nên khả thi mà còn sẽ tiếp tục cải thiện những nghiên cứu tiếp theo sau đó. 

"Điều này sẽ mở ra một lãnh vực hoàn toàn mới, nghiên cứu con người trong môi trường sống tự nhiên của họ", ông nói.