Pháp luật
20 năm chưa kết luận vụ mua bán phụ nữ qua Trung Quốc
TTO - Hai mươi năm qua, bà Đỗ Thị Hằng ở Bắc Giang bị kết tội mua bán phụ nữ dù bị hại kêu oan rằng bà Hằng này không phải bà Hằng ở Trung Quốc.
Bà Đỗ Thị Hằng - Ảnh: T.LỤA
Dù được Viện KSND Tối cao chỉ rõ việc kết tội bị cáo là chưa đủ căn cứ vững chắc, UBTV Quốc hội cũng yêu cầu các cơ quan tố tụng trung ương phải chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền sớm kết thúc vụ án nhưng 20 năm trôi qua, các cơ quan tố tụng vẫn chưa trả lời được câu hỏi bị cáo có phạm tội hay không.
20 năm trước, bà Đỗ Thị Hằng (64 tuổi, ngụ P.Mỹ Độ, TP Bắc Giang) là người bị TAND tỉnh Bắc Giang kết án về tội mua bán phụ nữ. Bị hại trong vụ án là chị Dương Thị Liễu, người có đơn kêu oan cho bà Hằng, đồng thời xác nhận chưa gặp bà Hằng bao giờ.
Bản án nhận định bà Hằng lừa chị Liễu sang Trung Quốc bán lấy tiền.
Tại tòa, bà Hằng không nhận tội và khai bị bức cung, nhục hình nhưng không được chấp nhận. Đến năm 2002, bà Hằng chấp hành xong hình phạt tù, tình cờ bà gặp chị Dương Thị Liễu vừa trở về quê sau hơn 10 năm bị lừa bán sang Trung Quốc.
Chị Liễu khẳng định người lừa bán chị sang Trung Quốc là hai người khác. Dựa trên đơn kêu oan của bà Hằng và chị Liễu, năm 2014 TAND Tối cao có quyết định giám đốc thẩm hủy bản án của TAND tỉnh Bắc Giang đối với bà Hằng.
Trong hồ sơ vụ án, bà Hằng khai khi bán chị Liễu sang Trung Quốc có để chị này ở tạm nhà một người phụ nữ Việt Nam lấy chồng Trung Quốc tên Nguyễn Thị Hằng.
Sau đó bà Hằng kêu oan, khai không biết chị Hằng ở Trung Quốc là ai. Việc ký vào lời khai như vậy là do điều tra viên lừa ký, bà không biết rõ nội dung.
TAND tối cao yêu cầu cơ quan điều tra lấy lời khai chị Nguyễn Thị Hằng xem chị Hằng có biết bà Đỗ Thị Hằng hay không.
Quá trình điều tra lại, Viện KSND Tối cao chuyển hồ sơ ủy thác tư pháp đến cơ quan có thẩm quyền của Trung Quốc để xác minh về người tên Nguyễn Thị Hằng.
Tuy nhiên, khi thời hạn điều tra hết thời hiệu nhưng vẫn chưa có kết quả trả lời yêu cầu tương trợ tư pháp. Năm 2016, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Giang phải tạm đình chỉ điều tra vụ án.
Việc tạm đình chỉ vụ án vẫn kéo dài đến nay trong sự chờ đợi vô vọng của bà Đỗ Thị Hằng.
Bà thường xuyên đến cơ quan điều tra và Viện KSND tỉnh Bắc Giang để hỏi về tiến độ giải quyết vụ án và yêu cầu nếu không đủ căn cứ kết tội thì phải minh oan cho bà. Nhưng câu trả lời dành cho bà Hằng vẫn là phải đợi.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo Viện KSND tỉnh Bắc Giang cho biết đến nay vẫn chưa có kết quả tương trợ tư pháp nên chưa thể giải quyết dứt điểm vụ án.
"Trái luật"
Nhận định về vụ việc, luật sư Quách Thành Lực (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng quyết định tạm đình chỉ của Công an tỉnh Bắc Giang là trái pháp luật.
Theo quy định, không có căn cứ tạm đình chỉ vì lý do "chờ kết quả trả lời yêu cầu tương trợ tư pháp".
"TAND tối cao yêu cầu cơ quan điều tra làm rõ rất nhiều nội dung quan trọng.
Trong đó, việc xác minh lời khai của một người tên Hằng ở Trung Quốc chỉ là yếu tố phụ, không phải là vấn đề mấu chốt giúp khẳng định bà Đỗ Thị Hằng bị oan hay không. Việc buộc phải đợi kết quả ủy thác tư pháp là không cần thiết" - luật sư Lực nhấn mạnh.
