Trong thời đại công nghệ hiện nay, việc các lực lượng cực đoan, kể cả lực lượng quân sự của các nước dùng các vũ khí công nghệ cao để tấn công đang trở thành mối nguy cơ lớn và trong số đó, thiết bị bay không người lái (UAV) là điển hình.
Sự kiện các căn cứ quân đội Nga tại Syria bị các lực lượng Hồi giáo IS tấn công bằng các loại UAV đơn giản, mang theo vũ khí gây nổ - được giới chuyên gia quân sự gọi là "UAV tự sát", hồi đầu tháng 1/2018 đã khẳng định:Các cuộc tấn công bằng “UAV tự sát” sẽ trở thành một xu hướng tấn công khủng bố trong tương lai và rất khó có thể ngăn chặn chúng.
Thiết bị ngăn chặn UAV cầm tay REX-1 do Nga chế tạo. |
Sau sự kiện này, chuyên gia về UAV thuộc Trung tâm phân tích Hải quân Mỹ, Samuel Bendett đưa ra nhận định: Mỹ nên học tập kinh nghiệm của Nga trong việc đối phó với các dòng UAV cỡ nhỏ, bay thấp, mang vũ khí có khả năng tấn công đột kích.
Theo chuyên gia S. Bendett, việc Nga sử dụng phương thức tác chiến điện tử để ngăn chặn các UAV tự sát thực sự rất hiệu quả, chi phí thấp, nhất là khi phải đối phó với công nghệ chế tạo UAV sơ đẳng của những kẻ khủng bố.
Trước thực trạng này, nhiều quốc gia trên thế giới buộc phải theo đuổi các chương trình phát triển vũ khí ngăn chặn thiết bị bay không người lái mang vũ khí tấn công. Theo đó, các loại súng ngăn chặn UAV, pháo la-de, vũ khí vi-ba…đang là những vũ khí ngăn chặn "UAV tự sát" nổi bật và hiệu dụng hiện nay.
Nhiều quốc gia trên thế giới đang theo đuổi công nghệ này, trong đó có Nga. Trong triển lãm quân sự Army 2017, đã có 3 thiết bị ngăn chặn UAV cầm tay đáng chú ý được giới thiệu, gồm Zaslon của Tổ hợp thiết kế Aerostat, Stupor của Công ty Locasions Mactretsky và REX 1 của Tập đoàn Kalashnikov".
Đánh giá về xu hướng phát triển vũ khí đối phó với UAV tự sát tương lai, chuyên gia về UAV của Nga, Denis Fedutinov nhận định: "Xu hướng mới đối phó với UAV hiện nay là sử dụng các phương tiện ngăn chặn vác vai. Những thiết bị nhỏ gọn phù hợp cho các hoạt động phản ứng nhanh, nhất là để đối phó với UAV”. Theo ông D. Fedutinov, các sản phẩm ngăn chặn UAV cầm tay nói trên không phù hợp với những cuộc chiến quy mô lớn, nhưng lại cực kỳ phù hợp để ngăn chặn các cuộc tấn công đơn lẻ.
"Ngoài các thiết bị cầm tay, Nga cũng đang phát triển một hệ thống ngăn chặn UAV phức tạp hơn với tên gọi "Nhà vòm". Hệ thống này có khả năng phân tích thông tin, đưa ra phương án ngăn chặn UAV của đối phương trong mọi điều kiện thời gian, thời tiết", chuyên gia D. Fedutinov cho biết.
Tổ hợp pháo la-de ATHENA để ngăn chặn UAV do Mỹ chế tạo. |
Còn tại Mỹ, hiện lực lượng quân đội Mỹ cũng đang phát triển vũ khí chống UAV cầm tay tương tự như thiết bị REX 1 của Nga, với tên gọi Drone Defender Battelle. Thiết bị mới này sẽ sớm được trang bị cho Quân đội Mỹ đang tác chiến tại Iraq.
Mỹ cũng đang phát triển công nghệ vũ khí la-de để ngăn chặn UAV và phương tiện bay thấp. Hồi tháng 9/2017, tại bãi thử White Sand, Quân đội Mỹ đã sử dụng hệ thống pháo la-de ATHENA công suất 30 Kilowatt bắn hạ thành công các UAV bay thấp. Công nghệ tương tự cũng đang được Trung Quốc phát triển.
Tuy nhiên, "Phát triển công nghệ UAV và phương án ngăn chặn chúng hiện như một cuộc chơi đuổi bắt” - chuyên gia Nga D. Fedutinov nhận định.
Thế nhưng tới thời điểm hiện tại, có vẻ như cuộc chiến chống lại “UAV tự sát” của các quốc gia trên thế giới mới chỉ bắt đầu. Và để ngăn chặn được chúng,chúng ta cần các giải pháp tổng thể, cũng như có sự phối hợp tốt giữa các nước.
Thanh Trà, UAV