5 công nghệ sấy phổ biến trong ngành sản xuất thực phẩm

Sấy là công đoạn được đánh giá là quan trọng bậc nhất trong ngành công nghiệp sản xuất thực phẩm, bảo quản và chế biến nông sản.

• Công nghệ sản xuất rượu vang chuối
• Cổng thông tin đổi mới sáng tạo và chuyển giao công nghệ - Techport.vn: Khởi đầu nhỏ, hướng đến thành công lớn
• Nhiều ưu đãi cho startup tham gia Techmart 2018 - Trồng trọt, chế biến và bảo quản rau, củ, quả
• TP.HCM đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ phát triển đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp

Máy sấy hoa quả, máy sấy thực phẩm hay máy sấy bất kỳ loại sản phẩm (nguyên liệu) nào khác cũng đều có sẵn trên thị trường, khách hàng khá dễ dàng tìm được những nhà cung cấp uy tín.

Tuy nhiên, hiểu thế nào cho đúng từng loại máy sấy để lựa chọn cho phù hợp với sản phẩm cần sấy lại không phải điều dễ dàng bởi mỗi loại máy sấy sẽ khác nhau về nguyên lý, thông số sấy, và cả một số đặc điểm riêng biệt của từng sản phẩm sau sấy….

Phân loại phương pháp sấy

Quá trình sấy gồm 2 phương pháp:

Sấy tự nhiên: Tiến hành bay hơi bằng năng lượng tự nhiên như mặt trời, năng lượng gió…còn gọi là phơi sấy tự nhiên. Phương pháp này đỡ tốn nhiệt năng, nhưng không chủ động điều chỉnh được vận tốc quá trình theo yêu cầu kỹ thuật, năng suất thấp,…

Sấy nhân tạo: Thường được tiến hành trong các loại thiết bị sấy để cung cấp nhiệt cho các vật liệu ẩm. Sấy nhân tạo có nhiều dạng, tùy theo phương pháp truyền nhiệt mà trong kỹ thuật sấy có thể được phân loại như sau: sấy thăng hoa, sấy tuần hoàn khí nóng, sấy bơm nhiệt, sấy lạnh, sấy năng lượng mặt trời. Mỗi loại sấy sẽ có những ưu điểm và nhược điểm riêng, cho phép người dùng áp dụng cho từng loại sản phẩm cụ thể.

Chi tiết về từng phương pháp sấy như sau:

Sấy thăng hoa

Sấy thăng hoa (freeze drying) là một kỹ thuật còn được gọi là “làm khô lạnh” hay còn gọi là kỹ thuật khử nước, thường được sử dụng để bảo quản các loại nguyên liệu và thực phẩm, giúp thuận tiện hơn cho vận tải, cũng như giữ được các phẩm chất của sản phẩm ban đầu.

Công nghệ sấy thăng hoa không chỉ giữ cho sản phẩm luôn chất lượng tốt (các thành phần dinh dưỡng và hoạt chất sinh học, màu sắc, mùi, vị… gần như được bảo toàn không bị phá hủy) mà còn giữ được độ xốp mềm, khi ngâm vào nước sẽ nở trở lại và gần giống như nguyên liệu ban đầu.

Sấy thăng hoa được ứng dụng trong rất nhiều ngành công nghiệp bởi đặc tính ưu việt của nó. Hiện tại ở nước ta cũng đã có nhiều doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư công nghệ này. Tuy nhiên chi phí thiết bị và chuyển giao công nghệ còn cao.

Sấy tuần hoàn khí nóng

Đây là phương pháp thổi trực tiếp khí nóng ở điều kiện áp suất khí quyển vào vật liệu cần sấy. Nhiệt từ gió tách ẩm ra khỏi vật sấy, gió mang ẩm thoát ra bên ngoài. Phương pháp này có nguyên lý như quá trình phơi nắng nhưng có hiệu suất sấy cao hơn do lưu lượng gió và nhiệt đều hơn, sản phẩm sấy khô nhanh hơn.

Sấy tuần hoàn khí nóng được sử dụng rộng rãi trong việc sản xuất thuốc, chủ yếu để sấy khô các loại dược liệu cứng, vẫn còn nguyên dạng chưa được cắt lát hay dạng bôt thường được gọi là đông dược. Ngoài ra, phương pháp sấy này còn được dùng để sấy khô những loại dược phẩm khác như thuốc bôt, hạt, viên sủi, chai đóng gói,…hay thực phẩm, một số linh kiện điện tử.

Sấy bơm nhiệt

Sấy bơm nhiệt là sử dụng hệ thống bơm nhiệt kết hợp với bộ cấp nhiệt phụ để có thể điều chỉnh chính xác nhiệt độ sấy cần cung cấp cho buồng sấy, sử dụng hệ thống bơm nhiệt nhằm 2 mục đích chính là làm khô không khí sấy trước khi đưa trở lại buồng sấy và tận dụng nguồn nhiệt từ bơm nhiệt tạo ra để làm nóng khí sấy.

Nguyên lý hệ thống sấy bơm nhiệt.

Điều quan trọng nhất của hệ thống là phương pháp tách ẩm để làm khô hoàn toàn không khí trước khi đưa trở lại lò sấy, yếu tố này giúp cho sản phẩm khô nhanh hơn dù sấy ở nhiệt độ thấp hay nhiệt độ cao. Tuy nhiên vì yếu tố kỹ thuật nên các hệ thống sấy bơm nhiệt thường chỉ làm việc ở phạm vi nhiệt độ từ 10-60^oC.

Sấy bơm nhiệt có ưu điểm giữ màu sắc sản phẩm đẹp hơn, giữ chất dinh dưỡng tốt, sấy nhanh khô ở nhiệt độ thấp so với các dòng máy sấy thông thường. Tuy nhiên giá thành máy là một yếu tố cần xem xét bởi cao hơn khá nhiều so với các dòng máy thông dụng khác.

Sấy lạnh

Sấy lạnh là phương pháp sấy bằng tác nhân là không khí rất khô ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ sấy thông thường. Dải nhiệt độ sấy từ 35-65^oC, độ ẩm không khí sấy vào khoảng 10-30%”

Máy sấy lạnh được cấu thành bởi một máy bơm nhiệt được đặt trong một tủ sấy hoặc một hầm sấy tùy theo quy mô. Máy bơm nhiệt có một đầu nóng và đầu lạnh, đầu nóng sẽ cung cấp nhiệt lượng cho tác nhân sấy, còn đầu lạnh dùng để tách ẩm cho không khí sấy. Do đó, một số nơi, còn gọi máy sấy lạnh là máy sấy bơm nhiệt.

Nguyên lý hệ thống sấy lạnh.

Phương pháp sấy lạnh có ưu điểm là tốc độ sấy nhanh hơn do không khí sấy đưa vào buồng sấy là rất khô; chất lượng vật sấy tốt hơn do được sấy ở nhiệt độ thấp hơn thông thường, không khí sấy khô nên vật sấy không bị hầm, hấp, giữ được màu sắc đẹp hơn so với sấy nhiệt; tiết kiệm năng lượng (phương pháp sấy nhiệt mất 1kW điện mới tách được 1,2kg nước, còn phương pháp sấy lạnh 1kW điện có thể tách được 3kg nước).

Sấy năng lượng mặt trời

Nguyên lý hoạt động của máy sấy bằng năng lượng mặt trời trên cơ sở tận dụng nhiệt bức xạ mặt trời theo nguyên lý hiệu ứng nhà kính, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Hiệu suất của máy sấy năng lượng mặt trời có thể đạt 55-65%. Có thể nói thiết bị sấy này đã giúp tận dụng nguồn năng lượng rất lớn, siêu sạch là năng lượng mặt trời.

Tuy nhiên, công nghệ sấy bằng năng lượng mặt trời lại chưa được phát triển vì nhiều lí do như giá thành cao, đầu tư lớn, các lo lắng về công nghệ và tính ổn định của thời tiết…

Ngoài ra, cũng còn một số phương pháp sấy khác.

Tìm thiết bị sấy ở đâu?

Tại Việt Nam, hiện có rất nhiều doanh nghiệp chuyên cung cấp thiết bị sấy, và khá uy tín tại khu vực phía Nam là công ty cổ phần máy nông nghiệp Santavi.

Theo đó, Santavi là đơn vị chuyên ngành cơ khí chế tạo và thiết kế các loại máy sấy với các công nghệ phổ biến và và hiện đại, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng từ mức giá cho đến các yêu cầu tiêu chuẩn cao.

Các loại máy sấy được cung cấp bởi Santavi (thương hiệu là Máy sấy Hai Tấn) hầu như đáp ứng mọi nhu cầu về sản phẩm sấy của khách hàng. Các loại thực phẩm, dược phẩm đều được sấy với tiêu chuẩn cao từ công nghệ sấy hiện đại, gồm: sấy hải sản, sấy dược liệu, sấy thực phẩm, sấy hoa quả, sấy các loại hạt.

Cụ thể hơn, với phương pháp sấy thăng hoa, Santavi sẽ có một số giải pháp chuyên dụng như như máy sấy HR1 (3 khay), HR2 (4 khay - thép/inox), HR3 (5 khay – thép/inox). Các dòng máy này được thiết kế  gọn nhẹ, dễ sử dụng, có thể sấy được hầu hết vật liệu sấy có chứa nước. Đặc biệt, máy hiện được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam cho các sản phẩm sấy có giá trị dinh dưỡng và dược tính quý giá như: yến xào, đông trùng hạ thảo, sâm ngọc linh…

Máy sấy thăng hoa HR3 (5 khay – thép/inox)

Trong khi đó, nếu đang tìm kiếm giải pháp sấy tuần hoàn khí nóng, khách hàng có thể chọn lựa 1 trong 6 loại máy gồm: Máy sấy công nghiệp AD 1 (thép/inox), AD 2 (thép/inox), AD 3 (thép/inox), AD 4 (thép/inox), AD 5(thép/inox), AD 6 (thép/inox) sao cho phù hợp với túi tiền và nhu cầu sử dụng của mình nhất.

Đại diện công ty Santavi cho biết dòng sản phẩm máy sấy công nghiệp AD được thiết kế với kiểu dáng công nghiệp, dễ điều chỉnh nhiệt độ, thời gian sấy. Các khay sấy dễ dàng sử dụng, thuận tiện để vệ sinh bên trong máy sau khi sấy. Máy sấy đa năng, áp dụng cho nhiều loại thực phẩm như sấy trái cây, sấy ngũ cốc, sấy hải sản, sấy dược liệu, sấy bánh phồng tôm …

Máy sấy công nghiệp AD 3 (Thép/inox)

Nếu đang tìm kiếm giải pháp sấy bơm nhiệt, khách hàng có thể tham khảo trực tiếp trên website của Santavi một số dòng máy chuyên dụng như Máy sấy bơm nhiệt KK01, KK02, KK03, KK04, KK05, KK06, KK07, KK08.

Được biết, ưu điểm của hệ thống sấy bơm nhiệt KK chính là khả năng hoạt động ổn định, vận hành dễ dàng, đồng thời được trang bị công nghệ tuần hoàn khí nóng, cho phép điều khiển chính xác nhiệt độ và độ ẩm.

Máy sấy bơm nhiệt KK08

Đối với phương pháp sấy lạnh, Santavi chuyên cung ứng dòngTủ sấy lạnh HTL-02. Tủ sấy lạnh HTL02 sử dụng chu trình khép kín. Không khí sấy sau khi đi qua giàn nóng, được gia nhiệt lên nhiệt độ cần thiết, đi qua vật sấy, làm bốc hơi ẩm trong vật sấy. Luồng không khí sau khi đi qua sản phẩm sấy mang theo nhiều hơi ẩm sẽ quay về giàn lạnh. Tại đây, giàn lạnh sẽ làm ngưng tụ hơi nước, làm không khí sấy khô hơn, rồi trả lại không khí khô này cho giàn nóng để tiếp tục một chu trình mới.

Ngoài ra, Santavi còn có hệ thống nhà sấy năng lượng mặt trời, cho phép tận dụng và chuyển đổi tối đa nguồn năng lượng có sẵn trong việc bảo quản nông sản, nguyên liệu dùng trong dược liệu, thực phẩm,...

Để đăng ký tham dự Techmart, cũng như tìm kiếm các công nghệ và thiết bị, tiếp xúc chuyên gia tư vấn, vui lòng liên hệ:

Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ TP.HCM

Phòng Thông tin Công nghệ

• 79 Trương Định, phường Bến Thành, Quận 1, TP.HCM
• ĐT: (028) 3825 0602 - Fax: (028) 3829 1957
• DĐ: 0918 692 173 (Mr. Cang)
• Email: techmart@cesti.gov.vn