Phòng ngừa và điều trị đau nhức vai-gáy

PNCN - Tôi 32 tuổi, do tính chất công việc phải ngồi nhiều nên thường bị đau nhức vùng vai-gáy, xin bác sĩ tư vấn giúp.

Lan Hoa (P.4, Q.3)

Hội chứng căng đau vai gáy (CĐVG) là rối loạn cơ - xương thường gặp nhất, có thể ở mọi lứa tuổi, nhưng thường là tuổi trung niên, đặc biệt là những người làm việc công sở, phải ngồi nhiều.

Các biểu hiện của hội chứng CĐVG thường gặp nhất là đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng cổ, gáy cảm giác nhức nhối rất khó chịu, có khi đau nhói như điện giật. Đau có thể lan tỏa lên mang tai, thái dương hoặc lan xuống vai, cánh tay. Khác với bệnh viêm quanh khớp vai, người bệnh bị đau vai gáy không bị hạn chế vận động khớp ngoại trừ các trường hợp nặng. Một số trường hợp có thể kèm theo co cứng cơ, tê ở cánh tay, cẳng tay, ngón tay hoặc nặng hơn là yếu cơ, liệt cơ.

Có thể có các điểm đau khi ấn vào các gai sau cạnh cột sống cổ, kèm hạn chế vận động cột sống cổ. Đau có thể xuất hiện tự phát hoặc sau khi lao động nặng, mệt mỏi, căng thẳng, nhiễm lạnh. Đau có thể xuất hiện đột ngột hoặc âm ỉ kéo dài. Các cơn đau thường tăng khi thời tiết thay đổi. Để chẩn đoán nguyên nhân, bạn cần phải đến bệnh viện khai thác bệnh sử, thăm khám lâm sàng hoặc dùng các phương tiện hỗ trợ chẩn đoán như X-quang cột sống cổ, đo điện cơ, chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống cổ.

Để phòng bệnh, cần chú ý không làm việc lâu trên bàn giấy, đặc biệt là trên máy vi tính, cứ mỗi 30 phút nên dừng lại để thực hiện các động tác vận động cột sống, cổ, vai và tay. Cần giữ cổ luôn thẳng, tránh sai tư thế khi ngồi học, đọc sách hoặc đánh máy, không cúi gập cổ quá lâu. Không nằm gối đầu cao để đọc sách hay nằm xem ti vi. Tư thế nằm khi ngủ sai cũng rất dễ làm CĐVG.

Khi ngủ chỉ nên gối cao khoảng 10cm. Không bẻ cổ kêu răng rắc. Nhiều người có thói quen khi mỏi cổ thường bẻ cổ, lắc cổ cho kêu và tin rằng làm như thế sẽ hết mỏi nhưng thực tế lại gây tác dụng hoàn toàn trái ngược, bởi nếu đĩa đệm đã bị thoái hóa, khi bẻ hoặc vặn mạnh sẽ tạo đà cho đĩa đệm thoát vị ra ngoài và làm bệnh thêm trầm trọng. Khi xem ti vi, nên tựa lưng vào đệm, đầu hơi ngửa ra sau thành ghế, cổ tựa vào một điểm phù hợp với độ cong sinh lý của cổ.

Cuối cùng, người bệnh nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao hoặc tối thiểu là tập thể dục giữa giờ, áp dụng các động tác trong bài tập vận động cột sống cổ để tăng khả năng chịu đựng, tăng sức dẻo dai của hệ thống gân cơ,

 ThS-BS NGUYỄN ĐỨC THÀNH
(BV Đại học Y Dược TP.HCM)