PNCN - Tôi nghe nói vitamin D rất tốt cho sức khỏe, nhất là sức khỏe sinh sản. Xin hỏi, vitamin D đóng vai trò gì trong việc thụ thai của người phụ nữ?
Đông Hà (Bình Dương)
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy vitamin D đóng vai trò quan trọng trong chức năng sinh sản. Thiếu vitamin D có thể làm tăng sản xuất PTH (parathyroid hormone) - một chất được điều hòa qua nồng độ calci và vitamin D huyết thanh. PTH cũng liên quan đến hội chứng buồng trứng đa năng, vô sinh do rối loạn phóng noãn và tăng testosteron.
Bên cạnh đó, các thụ thể vitamin D đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất estrogen. Vitamin D điều hòa sinh tổng hợp estrogen qua quá trình điều hòa trực tiếp biểu hiện gen aromatase, bằng cách duy trì nồng độ calci ngoại bào. Ở buồng trứng người, 1,25-dihydroxy vitamin D3 kích thích tổng hợp estrogen và progesteron và giảm tác động trên quá trình testosteron. Các thụ thể vitamin D có ở buồng trứng, nội mạc tử cung và nhau thai. Thiếu vitamin D đi kèm với mất điều hòa calci, gây ngừng phát triển nang noãn ở những bệnh nhân buồng trứng đa nang, gây rối loạn kinh nguyệt và rối loạn chức năng sinh sản.
Mối liên quan giữa mùa, ánh sáng và khả năng sinh sản đã được khảo sát trên phạm vi lớn, nhiều nghiên cứu cũng cho thấy mối liên quan giữa nồng độ vitamin D và khả năng sinh sản ở người. Ở các nước có sự thay đổi ánh sáng rõ rệt theo mùa, tỷ lệ thụ thai giảm vào những tháng mùa đông thiếu ánh nắng mặt trời, trong khi tỷ lệ thụ thai cao nhất vào mùa hè, dẫn đến tỷ lệ sinh cao nhất vào mùa xuân.
Thêm vào đó, tỷ lệ rụng trứng và tính tiếp nhận nội mạc tử cung dường như giảm đi vào mùa đông ở những nước này. Hiện tượng này có thể giải thích một phần bởi sự thay đổi nồng độ vitamin D theo mùa, có thể ảnh hưởng qua nhiều con đường khác nhau, bao gồm thay đổi nội mạc tử cung và sự phát triển nang noãn.
BS Nguyễn Thị Ngọc Nhân (Khoa Sản, BV Mỹ Đức)
Vitamin D, lợi ích của Vitamin D