Xu xoa hạt đác

PNO – Nhắc đến ẩm thực Nha Trang là mọi người nghĩ ngay đến hải sản, nem nướng… Nhưng có một món ngon- bổ- rẻ vốn là đặc sản

Xu xoa hạt đác- món ăn bình dân, ngon rẻ và có lợi cho sức khỏe. Ảnh Giao Thủy

 Xu xoa ăn với hạt đác gồm 2 lọai: xu xoa xanh và xu xoa trắng. Xu xoa xanh hay còn gọi là thạch sâm nam là thành phẩm làm ra từ lá của cây sâm nam.

Theo đông y, thạch sâm nam có công năng hạ nhiệt, lợi tiểu, nhuận tràng và giải độc. Trước khi chế biến, lá sâm nam được trải ra hong cho dịu đi để khi vò khỏi nát, lá càng già ngả sang màu vàng, càng chất lượng. Bỏ lá vô thau vò với nước lạnh, lược xác đi, rồi mài chút nang mực biển rắc vô, đợi vài tiếng sẽ đông thành thạch...

Nguyên liệu để nấu xu xoa trắng là rau câu (một lọai rong biển). Rau câu khô ngâm nước lã cho nở ra và nhả hết chất bẩn rồi đem nấu với ít nước cốt chanh. Nấu khoảng 20 phút thì rau câu chín mềm. Cho hỗn hợp trên vào túi lọc, lọc lấy phần nước, bỏ xác rau. Đổ nước lọc rau câu vào những chiếc thau nhỏ hay tô thủy tinh, khi nguội, nước lọc này sẽ đông lại thành xu xoa.

Cũng giống như ăn tào phớ, xu xoa được dùng kèm với nước đường keo.

Thắng nước đường cho đến khi đặc sánh lại. Để tăng thêm hương vị cho món ăn và giúp ấm bụng, cho vào nồi nước đường một vài lát gừng già giã nhỏ. Ngòai ra, nhiều người còn có sở thích ăn xu xoa với nước cốt dừa.

Không như xu xoa có mặt ở khắp nơi, hạt đác là đặc sản của miền Trung, đặc biệt là Nha Trang.

Hạt đác màu trắng trong, trơn láng, không mùi vị, ăn như dừa nước hay thốt nốt nhưng dẻo hơn. Từ hạt đác, người Nha Trang chế biến nhiều món giải khát hấp dẫn như các loại chè trái cây, hạt đác rim đường, hạt đác sữa chua, sinh tố sầu riêng hạt đác, sinh tố bơ hạt đác… Song, thông dụng và ngon rẻ nhất là món xu xoa hạt đác.

Vì là món giải khát bình dân nên xu xoa hạt đác thường có mặt tại các chợ của Nha Trang. Khách đến, chủ quán vớt từ trong thau ra một bánh rau câu, một miếng sâm nam cho vào chén. Dùng con dao nhọn lia vài nhát để cắt xu xoa thành từng lát nhỏ. Tiếp đó, xúc khoảng chục miếng hạt đác chẻ hai, thêm vá nhỏ đường thắng rồi chan lên trên thìa nước cốt dừa…Tùy theo sở thích mà thêm vài viên đá lạnh.

Dùng thìa múc một miếng xu xoa cùng vài hạt đác, đưa lên miệng, nhai nhai… Xu xoa nhanh chóng tan trên lưỡi và mát rượi. Hạt đác dẻo quánh dưới răng, vị đường ngọt lịm, nước cốt dừa béo ngậy, mùi gừng dìu dịu… tất cả quyện vào nhau, tạo nên những hương vị rất riêng, rất thơm ngon và lạ miệng, mát lạnh đến từng giác quan khiến cái nóng nực, mệt mỏi của mùa hè tan biến.

Không chỉ ngon và rẻ, theo Đông y, món xu xoa hạt đác này còn có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, nhuận tràng, giải độc…Ngòai ra, món ăn này còn trị được các chứng: mụn, nhọt, kiết lỵ, trĩ, táo bón, tiểu gắt, làm hạ huyết áp…

Có dịp đến Nha trang, bạn đừng quên thưởng thức món giải khát tuyệt hảo đặc trưng Nha Trang này nhé!

Bài, ảnh Giao Thủy