Nguồn gốc của phát âm Anh - Mỹ

Nhờ cuộc cách mạng công nghiệp hóa, trọng tâm kinh tế Mỹ chuyển sang vùng Trung Tây - nơi ảnh hưởng từ nước Anh khá mờ nhạt. Giọng nói vùng trung tâm công nghiệp này lan truyền khắp nước Mỹ và trở thành giọng Anh - Mỹ hiện nay.

Chắc các bạn đều biết những người đầu tiên định cư ở châu Mỹ (không tính các dân tộc bản địa) là người Anh. Họ xây dựng thành phố đầu tiên trên đất Mỹ với tên gọi Jamestown vào năm 1607 và lúc bấy giờ giọng nói của họ vẫn là giọng Anh gốc. Vậy tại sao ngày nay chúng ta lại có hai giọng nói khác biệt đó là Anh - Mỹ và Anh - Anh?

Giống như giọng nói tiếng Việt của 3 miền Bắc, Trung, Nam là hoàn toàn khác nhau, giọng nói tiếng Anh của cả người Anh và người Mỹ cũng có sự khác biệt theo vùng miền. Thường khi nhắc đến giọng Anh - Anh người ta thường nghĩ ngay đến giọng RP (Received Pronunciation) hay còn gọi là BBC English. Còn đối với giọng Anh - Mỹ, người ta sẽ nghĩ ngay đến General American (GenAm) hay còn gọi là giọng của phát thanh viên “newscaster accent”.

Một nguyên tố rất lớn tạo ra sự khác biệt giữa hai chất giọng này là sự chuyển thanh âm /r/. Trong giọng Mỹ, họ sẽ phát âm âm /r/ trong từ, ví dụ từ "hard". Với người Anh họ sẽ bỏ qua âm này và từ "hard" sẽ phát âm như "hahd". Người ta gọi hai cách phát âm này là rhotic và non-rhotic.

Cho đến đầu thế kỷ 20, đa số người Mỹ vẫn nói giọng Anh vì trung tâm của nền kinh tế Mỹ tập trung ở các thành phố cảng nơi những ảnh hưởng từ văn hóa Anh vẫn còn khá sâu sắc. Sau đó nhờ cuộc cách mạng công nghiệp hóa, trọng tâm kinh tế Mỹ đã chuyển sang các trung tâm sản xuất công nghiệp ở vùng Trung Tây nơi ảnh hưởng từ nước Anh khá mờ nhạt. Giọng nói xuất phát từ vùng trung tâm công nghiệp này lan truyền khắp nước Mỹ và trở thành giọng Anh - Mỹ hiện nay.

Dĩ nhiên với sự thay đổi nhanh chóng của ngôn ngữ và ảnh hưởng vùng miền, hiện nay có rất nhiều chất giọng tiếng Anh, đặc biệt là giọng nói pha lẫn tiếng bản địa của các nước không nói tiếng Anh. Vì vậy nếu bạn thấy rằng phát âm của mình không chuẩn giọng Anh hay Mỹ thì cũng đừng lo. Biết đâu bạn lại đang tạo ra một giọng nói mới cho thế hệ sau này noi theo?

Nguyễn Xuân Quang