Ngăn ngừa mù lòa do biến chứng tiểu đường

PN - Các nhà khoa học đã phát hiện cơ chế gây tổn hại cho mắt ở bệnh nhân tiểu đường và tìm được phương cách ngăn ngừa mối đe dọa đến thị lực của họ.

Một trong những biến chứng phổ biến của bệnh tiểu đường là bệnh võng mạc do tiểu đường, có thể gây mù nếu không điều trị. Bệnh võng mạc tiểu đường xảy ra khi lượng đường trong máu cao gây tổn hại ở phần sau mắt, thường được gọi là võng mạc.

Bệnh tiểu đường có thể gây mù. Ảnh minh họa: Internet

Mạch máu đem máu đến nuôi võng mạc, nhưng khi mạch máu bị chặn, rò rỉ hoặc phát triển vô trật tự sẽ làm võng mạc vốn mỏng manh và nhạy cảm dễ bị hư hại, không thể hoạt động. Nghiên cứu mới phát hiện rằng nếu ngăn ngừa hai loại protein thúc đẩy sự phát triển mạch máu, sẽ ngăn ngừa được bệnh võng mạc.

Hiện nay, muốn điều trị bệnh phải căn cứ vào mức độ tiến triển của bệnh. Trong giai đoạn đầu chỉ cần kiểm soát bệnh tiểu đường để ngăn ngừa tình trạng xấu hơn. Khi bệnh tiến triển nặng hơn, cần phải phẫu thuật laser hoặc trị liệu tiêm để ngăn ngừa tổn hại lớn hơn cho mắt. Phẫu thuật này có thể chữa thị lực ở giữa, nhưng thường phải hy sinh phần bên ngoài, và không nhìn thấy vào ban đêm.

Bác sĩ Akrit Sodhi, Trợ lý giáo sư của Trường Đại học Y Johns Hopkins (Mỹ) cho biết, hiện có vài loại thuốc mới như bevacizumab, ranibizumab và aflibercept giúp điều trị các mạch máu. Thuốc chặn đứng tác động của VEGF, một loại protein được phóng thích khi mức oxy xuống thấp và thúc đẩy sự hình thành các mạch máu mới, thường là dị dạng.

Trong giai đoạn đầu của bệnh, các mạch máu mới hình thành trong võng mạc, làm võng mạc không hoạt động được, gọi là tăng sinh võng mạc. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng mặc dù những loại thuốc này làm chậm tiến trình sản sinh mạch máu ở võng mạc nhưng hầu như không thể ngăn chặn bệnh.

Nghiên cứu cũng cho biết VEGF không phải là nguyên nhân duy nhất thúc đẩy sự sản sinh các mạch máu mới. Các nhà khoa học đã xét nghiệm mẫu chất lưu mắt của những người khỏe mạnh, người bệnh tiểu đường chưa mắc chứng võng mạc tiểu đường và người bệnh tiểu đường mắc chứng võng mạc tiểu đường ở nhiều cấp độ. Trong khi mức độ VEGF ở những người bị tăng sinh võng mạc cao hơn những người khỏe mạnh thì chất lưu mắt của họ ít VEGF hơn. Ngược lại những bệnh nhân có mức VEGF trong chất lưu mắt thấp hơn vẫn thúc đẩy sự sản sinh mạch máu.

Thử nghiệm thêm các tế bào người và chuột sản sinh trong phòng thí nghiệm hé lộ thủ phạm thứ hai - chất protein gọi là angiopoietin-like 4. Khi hoạt động của VEGF và angiopoietin-like 4 trong chất lưu mắt của những người võng mạc tăng sinh bị chặn, sự sản sinh các mạch máu đột ngột giảm.

Giáo sư Sodhi cho biết nếu tìm ra loại thuốc ngăn chặn an toàn hoạt động của hai chất protein trong mắt người bệnh, có thể kết hợp với thuốc chống VEGF để ngăn ngừa nhiều ca bệnh tăng sinh võng mạc. Hiện ông đang nghiên cứu xem angiopoietin-like 4 đóng vai trò gì trong các bệnh về mắt như bệnh thoái hóa điểm vàng, làm hư tổn phần giữa của võng mạc.

VĂN KHÁNH 

(Theo dailymail.co.uk)