Mẹ thành mây trắng đã lâu

PN - 'Trẻ cậy cha, già cậy con'. Tâm lý của phụ nữ Á Đông, một trong những lý do kết hôn là vậy. Tưởng là thế, nhưng rồi con cái lớn lên lại rượt theo bóng hình xa lạ nào đó có thể khiến nó mất ăn mất ngủ

Những ngày này, y đang ở với mẹ. Sẽ quan tâm, lo lắng nhiều đến bà cụ chăng? Không hề. Mỗi một ngày, mẹ vẫn lo toan cho bữa cơm trưa, chắt chiu từng cọng rau, củ hành, con cá, miếng cơm dẻo bùi... Nhưng rồi có những lúc, đũa bát trên mâm lạnh tanh. Trưa ấy, y không về nhà. Y mải mê theo những cuộc vui vớ vẩn, sa đà chân dài váy ngắn. Mẹ nấu cơm mỗi ngày là mừng. Mừng bởi biết mẹ còn khỏe, còn tỉnh táo, còn có thể đi đứng quán xuyến cửa nhà. Ngày tháng này còn kéo dài bao lâu nữa? Khó có thể đoán biết.

Nhưng chắc chắn ngày ấy sẽ đến. Sống với mẹ già, tưởng rằng con nuôi mẹ, nhưng thật ra không phải. Mẹ vẫn tiếp tục nuôi con. Sự tồn tại của mẹ già trong ngôi nhà, tự hình ảnh đó, đã gợi lên một sức sống để người con tự ý thức phải sống thế nào cho có trách nhiệm hơn. Vừa rồi, đọc trên facebook của anh bạn nhà văn Ngọc trong đá, Vĩnh biệt mùa hè, thấy câu thơ:

Mẹ thành mây trắng đã lâu

Con về thăm mẹ, ngồi đâu cũng buồn

Về ngồi lại trong căn nhà mẹ đã ở, lập tức bao nhiêu kỷ niệm buồn vui, hình bóng, dáng đi, giọng nói của mẹ ùa về như thác lũ. Ngập ngừng chân bước. Lẻ loi. Cô độc. Lúc ấy, con người ta mới thật sự cảm thấy bơ vơ biết chừng nào. Y viết những dòng này, khi hay tin mẹ của những đứa em dòng họ Lương - con cậu ruột vừa qua đời đêm qua tại Quảng Ngãi. Chắc chắn rằng mọi tin nhắn, mọi ngôn từ chia sẻ trong lúc này cũng nhẹ hều. Đành thôi. Im lặng. Và lặng lẽ chia buồn. Khi mất mẹ, nỗi buồn ấy có gì sánh bằng?

Chợt nhớ đến người đã mất - bà mợ người Huế. Thời nhóc tì, mỗi dịp hè, y đều được ba mẹ dẫn vào thăm cậu mợ. Ngôi nhà này ở ngay trong nhà máy đèn Quảng Ngãi. Nhớ nhất mỗi sáng thức dậy, cả nhà ngồi quanh chiếc bàn tròn dưới tàn cây trứng cá. Ăn bánh tráng nướng, nhúng nước và chấm với xì dầu có những mảnh ớt xanh cay lè. Món ăn của tuổi thơ luôn ghi đậm trong ký ức đời người. Khó quên.

Thật khó có thể tưởng tượng một đứa trẻ vô gia cư, mồ côi, lớn lên không hề có bóng dáng của ông bà, các cô, dì, cậu, mợ thì đời sống tình cảm sẽ thế nào? Khi đi xa, ngày trở về nhà, trong đầu mỗi người luôn nghĩ đến người đầu tiên gặp ngay cánh cửa vẫn là mẹ.

Mẹ thành mây trắng đã lâu

Con về thăm mẹ, ngồi đâu cũng buồn

Nghĩ đến ngày đó, tự dưng ứa nước mắt.

Sống trên đời dễ hay khó? Khó, rất khó. Dứt khoát là khó. Khó nhất vì thừa biết có lúc chính mình phải vĩnh viễn chia tay, không bao giờ gặp lại nữa, dù đó là mẹ của mình. Nhưng phải chấp nhận. Chấp nhận một sự thật, một vết cắt vô hình nhói buốt theo năm tháng. Nhà văn Võ Hồng có viết truyện ngắn Trận đòn hòa giải. Ba chị em mất mẹ ở với ba. Ba cưng chiều yêu thương lắm. Chị em có lúc hờn giận, giận dỗi nhau rất trẻ con, người cha mệt cả đầu. Rồi mọi việc sau đó thay đổi hẳn. Vì nguyên cớ gì?

Người cha cho các con xem tấm ảnh cũ, ngày ba chị em chụp chung lúc mất mẹ: “Trong ảnh, ba đứng một bên mộ, ông đứng một bên. Hào đứng cạnh ông, tôi đứng cạnh ba. Thủy nhỏ quá, ba phải bế đứng lên thành mộ, gần bên ba. Ba chị em đều mặc áo tang. Màu trắng của áo quần tang nổi lên nền đen của ngọn núi đàng sau. Mặc áo tang vào, trông đứa nào cũng lụng thụng, thật đáng thương hại. Nhất là khi quen mắt với quần áo mặc hàng ngày là kỹ, thẳng nếp.

Ðã thế, mặt đứa nào cũng đờ ra. Hào đứng thẫn thờ buông xuôi hai tay như người chán đời. Thủy cúi nghiêng mặt để tránh mặt trời chói. Còn tôi thì tóc bay phờ phạc trước trán như một đứa trẻ ốm dậy. Thấm thoát mà thời gian qua mau làm sao. Tưởng chừng má mới mất khoảng mấy tháng nay thôi, sự đau xót còn thấm thía như một vết thương chưa lành kịp. Ấy thế mà bốn năm đã trôi qua. Nhìn lại bức ảnh mới thấy ba chị em bé bỏng đến tội nghiệp, đến buồn cười. Giá mà nhìn thấy ảnh này, chắc má ôm chầm lấy ba chị em mà òa ra khóc”.

Mẹ thành mây trắng đã lâu

Con về thăm mẹ, ngồi đâu cũng buồn

Nghĩ đến đó, đọc đến đó, lòng đã rười rượi buồn như chạm đến một cơn gió mới vừa đi qua đìu hiu vọng lại tiếng lòng cô quạnh.

Những ngày này, y vẫn còn có mẹ.

 LÊ MINH QUỐC